در شرایطی که بعد از رابطه جنسی محافظتنشده نیاز به پیشگیری اورژانسی وجود دارد و به هر دلیل امکان یا تمایل به مصرف قرصهای اورژانسی نیست، استفاده از آی یو دی مسی یکی از مؤثرترین و مطمئنترین روشهای غیرهورمونی است. این وسیله کوچک و T شکل، با آزاد کردن یونهای مس محیط رحم را برای اسپرم و تخمک نامناسب میکند و اگر تا ۵ روز پس از رابطه در رحم قرار گیرد، میتواند با اثربخشی بالای ۹۹ درصد از بارداری جلوگیری کند.
| روش | تعریف | زمان مؤثر پس از رابطه | میزان اثربخشی | مزایا | معایب / ملاحظات |
|---|---|---|---|---|---|
| IUD مسی (پیشگیری اورژانسی) | وسیله کوچک T شکل حاوی سیم مسی که در رحم قرار داده میشود و با آزاد کردن یون مس، محیط رحم را برای اسپرم و تخمک نامناسب میکند. | تا ۵ روز پس از رابطه | بیش از ۹۹٪ | غیرهورمونی، طولانیمدت (تا ۱۰ سال)، امکان برداشتن هر زمان، مؤثرتر از قرص | نیاز به پزشک یا ماما برای نصب، احتمال درد هنگام جایگذاری، امکان افزایش خونریزی یا گرفتگی قاعدگی، خطر نادر عفونت لگنی |
| 🚫روشهای غیرعلمی و نامؤثر (پرهیز شود) | شستشوی واژن با آب، سرکه، جوششیرین یا مواد موضعی مانند لیمو و سیر، یا مصرف گیاهان دارویی | – | بیاثر | هیچ | بیاثر بودن، افزایش خطر عفونت، آسیب به بافت داخلی واژن |
در شرایطی که نیاز به پیشگیری اورژانسی وجود دارد و مصرف قرصهای اورژانسی به هر دلیلی مد نظر نیست، یک گزینه غیرهورمونی بسیار مؤثر و قابل دسترس وجود دارد که در ادامه به تفصیل توضیح داده میشود:

دستگاه داخل رحمی مسی (IUD مسی)
تعریف: “آی یو دی مسی” یک وسیله کوچک و T شکل است که حاوی سیم مسی است. این دستگاه توسط پزشک یا ماما در داخل رحم قرار داده میشود و با آزاد کردن یونهای مس، محیط رحم را برای اسپرم و تخمک نامناسب میکند. مس باعث ایجاد یک واکنش التهابی موضعی در رحم میشود که به اسپرمها آسیب میرساند و مانع از حرکت آنها و لقاح با تخمک میشود. همچنین، اگر لقاح هم صورت گیرد، لانه گزینی تخمک بارور شده را مختل میکند. اگر میخواهید بدانید لانه گزینی چیست؟ این مطلب را مطالعه کنید. به نقل از mayoclinic:
ParaGard is a type of long-term birth control called an intrauterine device, also known as an IUD. ParaGard releases copper into the uterus to prevent pregnancy. It doesn’t release hormones like other IUDs do.
پاراگارد نوعی وسیلهی جلوگیری از بارداری طولانیمدت است که به آن دستگاه داخل رحمی میگویند و با نام آییودی نیز شناخته میشود. پاراگارد برای جلوگیری از بارداری، مس را در رحم آزاد میکند. این وسیله مانند سایر آییودیها هورمون آزاد نمیکند.

نحوه عملکرد به عنوان پیشگیری اورژانسی
یکی از مهمترین ویژگیهای آی یو دی مسی این است که میتواند به عنوان یک روش “پیشگیری اورژانسی” بسیار مؤثر عمل کند. اگر این دستگاه تا ۵ روز پس از رابطه جنسی محافظت نشده در رحم قرار داده شود، میتواند تا ۹۹% از بارداری جلوگیری کند. این روش از قرصهای اورژانسی نیز مؤثرتر است، زیرا بلافاصله پس از جایگذاری شروع به کار میکند و مکانیسمهای متعددی برای جلوگیری از بارداری دارد.
مزایای IUD مسی به عنوان روش اورژانسی
- اثربخشی بسیار بالا: همانطور که گفته شد، تا ۹۹% اثربخشی دارد که آن را به مؤثرترین روش پیشگیری اورژانسی تبدیل میکند.
- غیرهورمونی: برای افرادی که تمایلی به مصرف هورمونها ندارند یا منع مصرف هورمونی دارند، گزینهای عالی است.
- طولانی مدت: پس از جایگذاری برای پیشگیری اورژانسی، آی یو دی مسی میتواند تا ۱۰ سال یا بیشتر به عنوان یک روش پیشگیری دائمی (غیر از اورژانسی) باقی بماند و از بارداریهای آتی نیز جلوگیری کند. این یک مزیت بزرگ برای افرادی است که در حال حاضر قصد بارداری ندارند.
- امکان برداشتن در هر زمان: در صورت تمایل به بارداری، میتوان در هر زمان آن را توسط پزشک یا ماما خارج کرد.
معایب و ملاحظات IUD مسی
- نیاز به مراجعه به متخصص: جایگذاری آی یو دی مسی باید توسط پزشک یا ماما انجام شود.
- احتمال درد و ناراحتی در زمان جایگذاری: برخی از خانمها ممکن است در حین جایگذاری درد یا گرفتگی را تجربه کنند.
- خطر عفونت: در موارد نادر، خطر عفونت لگنی پس از جایگذاری وجود دارد که معمولاً با رعایت نکات بهداشتی و تشخیص به موقع قابل کنترل است.
- افزایش خونریزی یا درد قاعدگی: در برخی افراد، آی یو دی مسی میتواند منجر به افزایش خونریزی و گرفتگیهای قاعدگی شود، به خصوص در چند ماه اول پس از جایگذاری.
- اگر در ۵ روز اول پس از رابطه جنسی محافظت نشده جایگذاری شود: بالای ۹۹%
🚫روشهای غیرعلمی و غیرموثر (که باید از آنها پرهیز کرد)🚫
مهم است که تأکید کنیم، برخی روشهای غیرعلمی و سنتی که در باورهای عامه وجود دارند، نه تنها اثربخشی ندارند، بلکه ممکن است خطرناک نیز باشند. این روشها شامل موارد زیر میشوند:
- دوش واژینال (شستشوی واژن): شستشوی واژن با آب یا هر ماده دیگری (مانند سرکه، جوش شیرین و…) پس از رابطه جنسی، ابداً از بارداری جلوگیری نمیکند. اسپرمها بلافاصله پس از انزال وارد دهانه رحم میشوند و شستشو نمیتواند آنها را خارج کند. این کار حتی میتواند تعادل طبیعی فلور واژن را به هم زده و منجر به عفونت شود. اگر برایتان جالب است بدانید اسپرم تا چند روز قدرت باروری دارد؟ این مطلب را مطالعه کنید.
- استفاده از مواد موضعی: قرار دادن موادی مانند لیمو، سیر، خمیر دندان و… در واژن نه تنها بیتأثیر است، بلکه میتواند باعث آسیبهای جدی، التهاب و عفونتهای شدید شود.
- مصرف برخی گیاهان دارویی: اگرچه برخی گیاهان دارویی ممکن است خواص خاصی داشته باشند، اما هیچ گیاهی با اثربخشی علمی ثابت شده برای پیشگیری اورژانسی از بارداری وجود ندارد و مصرف خودسرانه آنها میتواند خطرناک باشد.

نکات مهم جلوگیری از بارداری که باید بدانید
در مواجهه با یک رابطه جنسی محافظت نشده و نگرانی از بارداری، تصمیمگیری سریع و آگاهانه بسیار حیاتی است. در حالی که قرصهای اورژانسی یک گزینه رایج هستند، “آی یو دی مسی” به عنوان یک روش غیرهورمونی، اثربخشی بسیار بالاتری دارد و میتواند تا ۵ روز پس از رابطه جنسی مورد استفاده قرار گیرد.
نکات کلیدی برای به خاطر سپردن:
- سرعت عمل: هرچه زودتر برای پیشگیری اورژانسی اقدام کنید، شانس موفقیت بالاتر میرود.
- مشاوره با متخصص: بهترین کار، مراجعه فوری به پزشک یا ماما است. آنها میتوانند با توجه به شرایط شما، بهترین و مناسبترین روش پیشگیری اورژانسی را توصیه کنند.
- پیشگیری منظم: به یاد داشته باشید که روشهای اورژانسی برای استفاده مداوم نیستند. برای پیشگیری از بارداریهای ناخواسته در آینده، برنامهریزی برای استفاده از یک روش پیشگیری منظم و مطمئن (مانند کاندوم، قرصهای ضد بارداری منظم، IUD یا ایمپلنت) ضروری است.
- سلامت جنسی: همواره به یاد داشته باشید که پیشگیری از بیماریهای آمیزشی به همان اندازه پیشگیری از بارداری مهم است. کاندوم تنها روشی است که همزمان از بارداری و بسیاری از بیماریهای آمیزشی جلوگیری میکند.
سوالات متداول
- پیشگیری اورژانسی از بارداری چیست و چه زمانی استفاده میشود؟
پیشگیری اورژانسی به مجموعه روشهایی گفته میشود که پس از یک رابطه جنسی محافظتنشده یا شکست روشهای معمول پیشگیری مانند پاره شدن کاندوم برای جلوگیری از بارداری ناخواسته استفاده میشود. این روشها فقط برای شرایط اضطراری هستند و نباید بهطور منظم استفاده شوند.
- آیا بدون قرص هم میتوان از بارداری اورژانسی پیشگیری کرد؟
بله، استفاده از IUD مسی (وسیله داخل رحمی مسی) یک روش بسیار مؤثر و غیرهورمونی است که اگر تا ۵ روز پس از رابطه محافظتنشده در رحم قرار گیرد، میتواند با اثربخشی بیش از ۹۹٪ از بارداری جلوگیری کند.
- آی یو دی مسی چگونه از بارداری جلوگیری میکند؟
IUD مسی با آزاد کردن یونهای مس محیط رحم را برای اسپرم و تخمک نامناسب میکند، از حرکت اسپرم جلوگیری کرده، مانع لقاح و در صورت لقاح، مانع لانهگزینی تخمک بارور شده میشود.
- چه خطراتی در استفاده از IUD مسی بهعنوان روش اورژانسی وجود دارد؟
ممکن است در زمان جایگذاری درد یا ناراحتی تجربه شود. همچنین احتمال کمی برای عفونت لگنی و افزایش خونریزی یا درد قاعدگی در چند ماه اول وجود دارد. نصب آن باید توسط پزشک یا ماما انجام شود.
- آیا روشهای خانگی مثل شستشوی واژن یا مصرف گیاهان دارویی مؤثر هستند؟
خیر، روشهای سنتی و غیرعلمی مانند دوش واژینال، استفاده از مواد موضعی (مثل لیمو یا سیر) یا مصرف گیاهان دارویی نهتنها مؤثر نیستند بلکه میتوانند خطرناک و منجر به عفونت یا آسیب جدی شوند.
این مطلب به بررسی مواد غذایی و نوشیدنیهایی میپردازد که مصرف آنها در بارداری، بهویژه در سهماهه اول، میتواند خطر سقط جنین را افزایش دهد. همچنین نکات ایمنی و توصیههای لازم برای پیشگیری از سقط ناشی از تغذیه ارائه شده است.



3 پاسخ
رای کسایی که نمیخوان هورمون مصرف کنن، آییودی مسی واقعاً گزینه خوبیه؟ چون من از قرصهای هورمونی سردرد میگیرم و الان گیج شدم که چی انتخاب کنم. ممنون میشم تجربه شخصی بگید 🙏
کسی تجربه گذاشتن آییودی مسی به عنوان پیشگیری اورژانسی داشته؟ دردش چقدره؟
دوستان یه سوال داشتم، کسی هست که به جای قرص اورژانسی از آییودی مسی استفاده کرده باشه؟ من یه کم استرس دارم چون شنیدم درد نصبش زیاده 😕 میخوام بدونم دردش قابل تحمل هست یا نیاز به مسکن قبلش هست؟ و اینکه بعدش خونریزیهاتون تغییر کرد یا نه؟