اگر قصد راهاندازی یا تجهیز مطب مامایی را دارید، مهمترین قدم آشنایی سریع با تجهیزات ضروری و مجاز این حوزه است. یک مطب مامایی استاندارد معمولاً به تخت معاینه یا ژنیکولوژی، چراغ معاینه، ست معاینه زنان، فشارسنج و گوشی پزشکی، دستگاه NST، پالساکسیمتر، تخت و وارمر نوزاد، دستگاه ساکشن، تجهیزات احیا، دستگاه استریلیزاسیون مانند اتوکلاو یا فور و ملزومات مصرفی پایه نیاز دارد. انتخاب درست این تجهیزات نقش مستقیمی در ایمنی مادر و نوزاد، کیفیت خدمات درمانی و کنترل هزینههای راهاندازی مطب دارد. در ادامه این مقاله، فهرست کامل تجهیزات مورد نیاز مطب مامایی بههمراه نکات قانونی، منابع تهیه و راهکارهای کاهش هزینه بهصورت کاربردی بررسی شده است.
| بخش | اقلام ضروری (حداقلی) | اقلام تکمیلی (پیشنهادی) | نکته مهم |
|---|---|---|---|
| معاینه و ویزیت | تخت معاینه/ژنیکولوژی، چراغ معاینه، ست معاینه زنان (اسپکولوم/فورسپس/پنس)، گوشی پزشکی، فشارسنج، دماسنج، دستکش و گان، مواد ضدعفونی | پله تخت ژنیکولوژی، پایه سرم، دستگاه قند خون + کیت، ملحفه یکبارمصرف | ابزار فلزی باکیفیت انتخاب کنید تا در استریلکردن آسیب نبیند. |
| مراقبت بارداری | دستگاه NST (نوار قلب جنین)، گوشی/داپلر جنینی (سونیکیت)، پالساکسیمتر | تجهیزات نمونهگیری و پانسمان، سرم شستشو، محلولهای شستشو | سونوگرافی معمولاً برای مطب مامایی مجاز نیست؛ در صورت نیاز ارجاع دهید. |
| زایمان و اقدامات | تخت زایمان (در صورت ارائه خدمت)، ست زایمان (کلمپ ناف، قیچی، شان، رینگ فورسپس، پوآر)، وسایل بخیه (سوزنگیر، نخ/سوزن، قیچی، سرنگ، لیدوکائین)، کیسه زباله عفونی | داروهای رایج طبق پروتکل (مثل اکسیتوسین و سرمها) | چیدمان و دسترسی سریع به ستها برای مدیریت اورژانس حیاتی است. |
| نوزاد و احیا | تخت نوزاد، وارمر، ساکشن، اکسیژن/کپسول، پالساکسیمتر، تبسنج، آمبوبگ و ماسکهای احیا | پتو/ملحفه نوزاد، لباس و پوشک، شیشهشیر، پمپ سینه و پد سینه | اقلام احیا را جدا و همیشه آماده نگه دارید (تاریخ انقضا/شارژ اکسیژن چک شود). |
| استریلیزاسیون و کنترل عفونت | اتوکلاو یا فور، محلولهای ضدعفونی، شان و پکبندی، ظروف ابزار | استریلایزر کمکی، قفسه مجزا برای ابزار استریل/غیراستریل | تفکیک مسیر «تمیز/آلوده» و ثبت دورههای استریل، کیفیت کار را بالا میبرد. |
| اداری و زیرساخت | میز و صندلی، کمد/قفسه، کامپیوتر و پرینتر، تلفن، سطل زباله | یخچال (دارو/واکسین در صورت مجاز)، فریزر، مایکروویو | ثبت پرونده و نظم انبار مصرفیها، اتلاف هزینه را کم میکند. |
| خرید و هزینه | خرید مرحلهای (اول ضروریها) | دست دومِ سالم، برند ایرانی، مقایسه چند تأمینکننده، تسهیلات بانکی | گارانتی و خدمات پس از فروش برای دستگاههایی مثل NST و سونیکیت مهم است. |
برای ارائه خدمات با کیفیت و ایمن به بیماران در مطب مامایی، وجود تجهیزات و وسایل مناسب ضروری است. در این چک لیست، وسایل ضروری برای تجهیز یک مطب مامایی را به شما ارائه می کنیم
این لیست فقط شامل تجهیزات و وسایل ضروری است و ممکن است با توجه به نیاز و تخصص شما، به تجهیزات دیگری نیز نیاز داشته باشید.
گر تازه مطب تأسیس کردهاید یا مهارت معاینه داخلی و پلویمتری را میخواهید اصولی یاد بگیرید
دوره جامع «پلویمتری و معاینه واژینال» بهترین گزینه برای شروع کار کلینیکی شماست.
بیشتر بخوانید: ماماها متخصصان مراقبت های بهداشتی هستند که آموزش دیده اند تا طیف گسترده ای از خدمات را به زنان در تمام مراحل زندگی ارائه دهند. آنها می توانند در بیمارستان ها، کلینیک ها، مطب های خصوصی و حتی در خانه کار کنند. در بلاگ “ماما در مطب مامایی چه وظایفی دارد و چه خدماتی ارائه میدهد؟” به بررسی دقیق وشایف ماما پرداخته ایم که باید با آنها آشنا شوید.
به طور کلی، تجهیزات مطب مامایی را می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:
علاوه بر تجهیزات عمومی که در بالا ذکر شد، برخی تجهیزات تخصصی نیز در مطب مامایی وجود دارد که برای انجام اقدامات خاص مامایی به کار می رود. این تجهیزات شامل موارد زیر است:
یکسری دستگاه در مطب های زنان استفاده می شود که استفاده از آن در مطب های مامایی غیرمجاز است مانند: دستگاه RF و دستگاه کرایو
برای اینکه تبدیل به یک نتخصص حرفه ای در رشته مامایی شوید
دوره «بهداشت به سبک عصر جدید مامایی» و «روانپزشکی در مامایی» به شما دید بسیار کاربردی میدهند.
تجهیزات مطب مامایی را می توان از طریق شرکت های تجهیزات پزشکی، فروشگاه های آنلاین و یا نمایندگی های مجاز برند های مختلف تهیه کرد.
هزینه تجهیز یک مطب مامایی به عوامل مختلفی مانند متراژ مطب، نوع تجهیزات، برند و شرکت سازنده و وضعیت نو یا کار کرده بودن تجهیزات بستگی دارد.
توصیه میشود قبل از خرید تجهیزات، با چند شرکت تجهیزات پزشکی مختلف صحبت کنید و قیمت ها را مقایسه کنید. از کیفیت و اصالت تجهیزات اطمینان حاصل کنید. همچنین، برای خرید تجهیزات، به فروشگاه های معتبر و یا نمایندگی های مجاز مراجعه کنید.
تجهیزات مطب مامایی نقش کلیدی در ارائه خدمات مراقبت های بهداشتی و درمانی به زنان باردار، زایمان و نوزادان ایفا می کند.
انتخاب و تهیه تجهیزات مناسب، از جمله تخت معاینه، تخت زایمان، چراغ معاینه، ست های معاینه، دستگاه های سونوگرافی، مانیتور های قلبی جنینی، دستگاه های پالس اکسیمتری و غیره، امری ضروری برای ارائه خدمات با کیفیت و ایمن به بیماران است.
تجهیزات ضروری مطب مامایی شامل تخت معاینه یا ژنیکولوژی، چراغ معاینه، ست معاینه زنان، گوشی پزشکی، فشارسنج، دستگاه NST، پالساکسیمتر، دستگاه ساکشن، تجهیزات احیا، اتوکلاو یا فور و ملزومات مصرفی پایه مانند دستکش، گاز و مواد ضدعفونیکننده است.
خیر. طبق ضوابط موجود، استفاده از دستگاه سونوگرافی در مطب مامایی مجاز نیست و انجام سونوگرافی باید در مراکز تصویربرداری یا مطب پزشک متخصص انجام شود. ماماها در صورت نیاز باید بیمار را ارجاع دهند.
بله. دستگاه NST (نوار قلب جنین) از تجهیزات مجاز و رایج در مطب مامایی است و برای پایش سلامت جنین در دوران بارداری کاربرد فراوانی دارد.
هزینه راهاندازی مطب مامایی به متراژ مطب، نوع تجهیزات، برند، نو یا دستدوم بودن وسایل و سطح خدمات بستگی دارد. با خرید تجهیزات ضروری و استفاده از برندهای ایرانی یا تجهیزات کارکرده سالم میتوان هزینه اولیه را بهطور قابل توجهی کاهش داد.
در صورت سالم بودن تجهیزات، داشتن اصالت و عملکرد صحیح، خرید برخی تجهیزات دست دوم (بهجز اقلام حساس و استریل) میتواند گزینهای اقتصادی و منطقی باشد. حتماً عملکرد دستگاه و امکان سرویس آن بررسی شود.
4 پاسخ
من وقتی چکلیست وسایلو دیدم – تخت معاینه، چراغ معاینه، کمد، سطل زباله، یخچال، کامپیوتر — فهمیدم مطب مامایی، چیزی فراتر از صرفا معاینه ساده است.
بعضی وسایل جانبی مثل مبلمان اداری، کامپیوتر و پرینتر رو هم آوردید که خیلی منطقیه چون بخش اداری مطب مهمه و باید پروندهها مرتب باشن. نکته نگهداری تجهیزات (ضدعفونی، بازرسی منظم) که گفتید خیلی به نظرم جدی و حرفهای بود.
خیلی ممنون از این مقاله کامل درباره تجهیزات مطب مامایی! 😍 راستش من همیشه فکر میکردم برای مطب مامایی فقط یه تخت معاینه لازمه، ولی حالا فهمیدم که کلی چیز دیگه هم هست: چراغ معاینه، ست معاینه (اسپکولوم، پنس و …)، فشارسنج، دماسنج و غیره. قسمت تجهیزات استریلیزاسیون (اتوکلاو، استریلایزر) برام خیلی مهم بود چون استریل نگه داشتن ابزار، قلب مراقبت ماماییه.
همچنین وسایل نوزاد مثل تخت نوزاد، گرمکننده (وارمر)، پالس اکسیمتر و دستگاه ساکشن هم لیست شده بودند که دقیقا نشون میده یک مطب مامایی چقدر میتونه برای مراقبت نوزاد آماده باشه. خیلی خوشحالم که مقالهای مثل این دارید چون کمک بزرگیه برای کسانی که مثل من میخوان مطب مامایی راه بندازن و نمیدونن از کجا شروع کنن
من چندتا سوال دارم: وقتی گفتید «تجهیزات احیا مثل آمبوبگ، ماسک تنفس مصنوعی، کپسول اکسیژن» لازمه؟ آیا این مورد برای مطب مامایی متوسط هم ضروریه یا فقط برای کلینیکهایی با حجم خیلی زیاد؟ چون من فضای مطبم کوچیکه و بودجهام محدود، نمیدونم آیا باید از اول همه تجهیزات اورژانسی رو بخرم یا اول کار برم سر تجهیزات پایه و بعد اضافه کنم. و اینکه داشتن اتوکلاو (برای استریل کردن) واقعا ضروریه یا میتونم استریلسازی رو به خارج بسپارم (مثل یک مرکز سرویس تجهیزات)؟
خیلی ممنون بابت این نوشته جامع درباره تجهیزات مطب مامایی — واقعاً خیلی به من که آرزو دارم مطب ماماییام رو راه بندازم کمک کرد. 💪
نکته لیست داروها و مواد مصرفی (سرنگ، سوزن، مواد ضدعفونی، پانسمان) که گفتید، خیلی کاربردی بود چون آدم اگه از اول اینچیزها رو فراموش کنه، تو شروع کار دچار مشکل میشه. تجهیزات نوزادی مثل پتو، ملحفه، لباس نوزاد و شیشه شیر رو هم وارد چکلیست کردید — این یعنی مامایی شما فقط مراقبت مادر نیست، نوزاد رو هم در نظر گرفتید، واقعا کامل بود. و اما دستگاههایی که گفتید بعضیشون در مطب مامایی “غیرمجاز” هستند مثل دستگاه RF — این قسمت خیلی برام چشمگیر بود چون نشان میده چقدر قوانین تجهیزات پزشکی مهماند.