آلرژی به اسپرم یا حساسیت به مایع منی یک واکنش نادر سیستم ایمنی به پروتئینهای موجود در منی است که می‌تواند هم در زنان و هم در مردان رخ دهد. این وضعیت با علائمی مانند خارش، قرمزی، سوزش و در موارد شدید تنگی نفس یا ورم همراه است. اگرچه این حساسیت به‌طور مستقیم باعث ناباروری نمی‌شود، اما می‌تواند رابطه جنسی را مختل کرده و شانس بارداری طبیعی را کاهش دهد. خوشبختانه با روش‌هایی مثل استفاده از کاندوم، مصرف داروهای ضد آلرژی یا حساسیت‌زدایی، امکان کنترل علائم و حتی دستیابی به بارداری وجود دارد. در ادامه بیشتر در مورد پیش گیری مشکل ناباروری به سبب این نوع حساسیت گفته شده است اما به روش های درمان ناباروری در ایران در مقاله دیگری به طور مفصل پرداخته شده است.
| موضوع | توضیح کوتاه |
|---|---|
| آلرژی به اسپرم چیست؟ | واکنش نادر سیستم ایمنی به پروتئینهای موجود در مایع منی (HSP) |
| چه کسانی ممکن است دچار شوند؟ | هم زنان و هم مردان (حتی نسبت به منی خودشان) |
| علائم شایع | خارش، قرمزی، سوزش، ورم، کهیر، درد؛ در موارد شدید: تنگی نفس، ورم گلو و تهوع |
| علت | واکنش بدن به پروتئینها و ترکیباتی مانند فروکتوز، پتاسیم، روی، پروستاگلاندین و… در مایع منی |
| تشخیص | آزمایش پوستی توسط پزشک (Skin Test) |
| راه‌های درمان | استفاده از کاندوم، حساسیت‌زدایی با منی رقیق‌شده، مصرف آنتی‌هیستامین‌ها |
| تأثیر بر باروری | مستقیماً ناباروری ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند مانع رابطه طبیعی شود؛ درمان‌هایی مثل IUI و IVF امکان بارداری را فراهم می‌کنند |
| عوارض روانی | استرس، اضطراب، سردمزاجی و کاهش صمیمیت زوجین |
هرچند در ادامه به طور مفصل تر به اینکه آلرژی به اسپرم چیست پرداخته شده است اما بد نیست توضیح تخصصی سایت زبان انگلیسی cleveland clinic را بخوانید:
A semen allergy, also called seminal plasma hypersensitivity, is a rare allergic reaction to proteins found in semen. A reaction can occur in any area that has contact with semen, although it’s most common around the genitals. It can be diagnosed with a skin test. Treatments include medication and desensitizing
آلرژی به منی که به آن حساسیت بیش از حد پلاسمای منی نیز می‌گویند، یک واکنش آلرژیک نادر به پروتئینهای موجود در مایع منی است. یک واکنش می تواند در هر ناحیه ای که با مایع منی تماس دارد رخ دهد، اگرچه بیشتر در اطراف دستگاه تناسلی شایع است. با آزمایش پوست می توان آن را تشخیص داد. درمان ها شامل دارو و حساسیت زدایی است.
به نقل از healthline:
A semen allergy otherwise known as human seminal plasma hypersensitivity (HSP) — is an allergic reaction to the proteins found in most men’s sperm. The rare condition is more common in women, affecting up to 40,000 women in the United States. It’s unclear how extensively this condition affects men who have sex with men.
Studies do show that it’s possible to be allergic to your own semen. When this happens, it’s known as a post-orgasmic illness syndrome. Keep reading to learn how to recognize the symptoms, your options for treatment, how this may affect your ability to conceive, and more.
آلرژی به مایع منی – که با نام حساسیت بیش از حد به پلاسمای منی انسان (HSP) نیز شناخته می‌شود – یک واکنش آلرژیک به پروتئینهای موجود در اسپرم اکثر مردان است. این بیماری نادر در زنان شایع‌تر است و تا ۴۰۰۰۰ زن در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار میدهد. مشخص نیست که این بیماری تا چه حد مردانی را که با مردان رابطه جنسی دارند، تحت تأثیر قرار میدهد.
مطالعات نشان میدهد که ممکن است به مایع منی خود حساسیت داشته باشید. وقتی این اتفاق می‌افتد، به عنوان سندرم بیماری پس از ارگاسم شناخته می‌شود. برای یادگیری نحوه تشخیص علائم، گزینه‌های درمانی، چگونگی تأثیر این بیماری بر توانایی شما در بارداری و موارد دیگر، به خواندن ادامه دهید.
بدن نسبت به برخی پروتئینها یا مواد شیمیایی موجود در اسپرم و مایع منی که توسط وزیکول های منی وغده پروستات ترشح می شود واکنش‌های آلرژیک نشان می دهد.
مواد تشکیل دهنده اسپرم شامل:
| ماده تشکیل دهنده اسپرم | نقش یا توضیح کوتاه |
|---|---|
| سیتریک | کمک به حفظ تعادل pH و فعالیت آنزیم‌ها در مایع منی |
| پتاسیم | تنظیم فشار اسمزی و عملکرد سلول‌های اسپرم |
| روی | حفظ سلامت DNA اسپرم و تولید مثل سالم |
| آمینو اسیدهای آزاد | تغذیه اسپرم و بهبود حرکت و زنده ماندن آن |
| آنزیم‌ها | کمک به تجزیه و فعال شدن اسپرم و ترکیبات مایع منی |
| فروکتوز | منبع انرژی اصلی اسپرم برای حرکت و فعالیت |
| پروستاگلاندینها | تسهیل حرکت اسپرم در مسیر واژن و رحم |
| فسفوریل کولین | حفظ غشاء سلولی اسپرم و انتقال سیگنال‌ها |
| آنتی‌ژن‌های گروه‌های خونی | ممکن است در واکنش‌های ایمنی فردی نقش داشته باشند |
| اسید اسکوربیک (ویتامین C) | آنتی‌اکسیدان، محافظت اسپرم از آسیب رادیکال‌های آزاد |
| اسید اوریک | حفظ تعادل شیمیایی و آنتی‌اکسیدان جزئی |
| سدیم | تنظیم فشار اسمزی و فعالیت سلولی |
| نیتروژن | قسمتی از ترکیبات پروتئینی و نوکلئیک اسیدها |
| اسید لاکتیک | منبع انرژی برای اسپرم و حفظ محیط مناسب برای حرکت |
| کلسترول | حفظ انعطاف غشاء سلولی اسپرم |
| پروتئین | ساختاردهی و عملکرد اسپرم؛ برخی پروتئینها عامل آلرژی هستند |
| گلیکوپروتئین | شرکت در اتصال اسپرم به تخمک و تحریک ایمنی |
| کلر | تنظیم تعادل یونی و فعالیت سلولی |
| کلسیم | کنترل حرکت اسپرم و فعال شدن آن |
| ویتامین ب۱۲ | حفظ سلامت اسپرم و تقسیم سلولی |
همچنین در صورتی که درباره‌ی تماس با اسپرم در بارداری سؤال دارید، توصیه می‌شود مقاله آیا ریختن اسپرم در دوران بارداری ضرر دارد؟ را مطالعه کنید.
علائم حساسیت معمولا موضعی هستند و فقط به ناحیه واژن و ولو محدود نمی شوند و بقیه قسمت های بدن که در تماس با مایع منی بوده مانند دست ها، سینه ها و مقعد هم دچار علائمی مانند:
کهیر، سوزش، خارش، قرمزی، ورم و درد می شوند، این علائم در مردانی که به مایع منی خود حساس هستند هم دیده می شود این افراد پس از انزال دچار خستگی، گرما، قرمزی، تورم و بثورات پوستی می گردند.
در موارد شدید ممکن است علائم حساسیت های آنافیلاکسی مانند:
تنفس دشوار، خس خس، تورم زبان یا گلو، نبض سریع و ضعیف، سرگیجه یا غش کردن، حالت تهوع، استفراغ و اسهال بروز کند. علائم حساسیت معمولا بین ۱۰-۳۰ دقیقه پس از مواجهه با مایع منی شروع می شود و ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد.
گاهی تشخیص حساسیت از انواع عفونت ها به دلیل علائم مشابه مانند:
دشوار است.
بهترین و ساده ترین راه برای جلوگیری از حساسیت به اسپرم استفاده از انواع کاندوم هاست که یک روش پیشگیری به حساب می آید.
در این روش درمانی، پزشک با تزریق مقادیر کم و رقیق شده از مایع منی شریک جنسی به واژن زن به صورت مداوم به مدت چند ساعت ، باعث افزایش ایمنی بدن زن می شود، تا زن بتواند دربرابر اسپرم رقیق نشده با حجم بیشتر مقاومت کند و دچار حساسیت نشود.
به منظور افزایش کارایی این درمان، پزشک پیشنهاد میدهد که روابط جنسی منظم و متناوب به مدت چند روز انجام شود. با انجام این روابط جنسی متناوب، شانس بروز حساسیت دوباره به آلرژن‌های موجود در مایع منی کاهش می‌یابد، در غیر این صورت، بیمار مجدداً در معرض عوارض و علائم حساسیت به مایع منی قرار خواهد گرفت البته این روش برای حساسیت با شدت کم توصیه می گردد.
ممکن است قبل از هرگونه فعالیت جنسی، برای به حداقل رساندن علائم آلرژی به مایع منی، مصرف آنتی هیستامین ها مانند ستیریزین، کلرفنیرامین، فکسوفنادین و لوراتادین بسته به شدت حساسیت توسط پزشک توصیه شود.
جدا از بحث عوارض پوستی و سیستمیک که آلرژی بر بدن زن وارد می کند نباید از عوارض روانی که بر زوجین وارد می شود غفلت کرد، روابط جنسی موجب تحکیم روابط، بهبود خلق و خو و همچنین سلامت جسمی و‌روانی می شود در زوجینی که دچار حساسیت به اسپرم هستند به دلیل مشکل در روابط جنسی و نداشتن رابطه جنسی مطلوب، مرد و زن از نظر روانی دچار مشکلاتی از جمله استرس و اضطراب، احساس انزوا و‌سرد مزاجی می شوند این عدم تعامل عاطفی و دوری از یکدیگر منجر به ایجاد فاصله در زوجین می شود.پس در افرادی که دچار آلرژی به اسپرم هستند توصیه می شود به یک روانشناس هم مراجعه کنند.
علائم آلرژی به اسپرم چیست؟
حساسیت به مایع منی به خودی خود باعث ناباروری در زن نمی‌شود اما به دلیل عدم رابطه جنسی یا رابطه جنسی نامطلوب این امر منجر به یکی از معضلات زوجین درخصوص باروری شده است.
درمان حساسیت زدایی در واکنش آلرژیک به مایع منی شریک جنسی زن، ممکن است به فرد امکان بارداری طبیعی را بدهد. اگر به مایع منی حساسیت شدید وجود داشته باشد ،IUI یا IVF روش مناسبی برای باردار شدن است.
در روش IUI یا تلقیح داخل رحمی اسپرم پس از شستشوی در آزمایشگاه از طریق لقاح مصنوعی یا لقاح آزمایشگاهی به درون رحم زن تزریق می گردد و موجب افزایش تماس اسپرم و تخمک می گردد و می توان با این روش به بارداری دست یافت.
در روش IVF یا باروری آزمایشگاهی تخمک زن را در محیط آزمایشگاه با اسپرم مرد لقاح می دهند و جنین را از طریق سرویکس(دهانه رحم) وارد رحم زن می کنند.
شمار بالاتر اسپرم با میزان ایده آل روی، فولیک اسید و آنتی اکسیدان ها در رژیم غذایی موتبط است.همچنین تعداد اسپرم ها با میزان مصرف الکل و تنباکو اثر عکس دارد. منابع ویتامین E عبارتند از: سبزیجات مثل پیاز، میوه ها با رنگدانه قرمز و زرد، هویج، کدو نارنجی.
در صورتی که در رژیم غذایی فرد مواد غذایی غنی ویتامین E وجود ندارد مصرف یک روز در میان یک عدد قرص ویتامین E 100 میلی گرم کمک کننده است. پیشنهاد می شود مقاله علائم ناباروری در مردان را مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید در مقاله آزمایش بتا بارداری چیست؟: آزمایش بتا بارداری (hCG) یک آزمایش خون ساده و دقیق است که برای تشخیص قطعی بارداری انجام می‌شود. در این آزمایش، میزان هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) در خون اندازه‌گیری می‌شود؛ هورمونی که بعد از لانه‌گزینی جنین در رحم توسط سلول‌های جفت تولید می‌گردد و حضور آن، نشانه قطعی بارداری است.
توصیه ها برای بهبود باروری در مردان شامل رژیم با فیبر بالا (کاهو، سبزیجات، هویج خام)، گلیسمیک ایندکس پایین (شامل لبنیات کم چرب و کاهش چربی های ترانس)، همچنین کاهش استفاده از پروتیین های حیوانی است. استفاده از مولتی ویتامین ها نیز در بهبود باروری مردان، دیده شده است. فعالیت فیزیک متوسط تا شدید و دریافت آهن از منابع گیاهی نیز موثر خواهد بود. همچنین استفاده روزانه 14 تا 28 گرم فیبر در بهبود باروری مردان موثر می باشد.
غذاهایی که سرعت افزایش قند خون بالایی دارند یعنی گیسمیک ایندکس بالایی دارند. در کیفیت باروری تاثیرات منفی می گذارند. مانند: نان هایی ک با آرد سفید تهیه شده باشند، برنج، قند و شکر ساده، غذاهایی که قند ساده دارند مانند کیک، شکلات، ییسکویت، آبمیوه حتی اب میوه های طبیعی، لبنیات پر چرب که گلیسمیک ایندکس بالایی دارند. بنابراین تاکید کنید از لبنیات کم چرب استفاده کنند.
مدارکی وجود دارد منبی بر کاهش باروری در مردانی که از رژیم گیاهخواری پیروی می کنند. که این موضوع می تواند که دلیل کمبود کالری، دریافت پایین روی و ویتامین B12 و دریافت ایزوفلاون های بالای سویا باشد و همینطور دریافت بالای سموم نیز می تواند از دلایل ان باشد. دریافت دوز مکمل و آنتی اکسیدان ها به فرد و میزان نیاز فرد بستگی دارد. از طرفی استفاده از مکمل درمانی در حد RDA خطرناک نیست و می تواند موثر نیز باشد. در مردان و زنان گیاه خوار روی، اهن و ویتامین D قبل از بارداری حتما سنجیده شود.
توصیه می شود برای مردان کاندید باروری سریع مکمل اقایان تجویز شود. فقط باید مولتی ویتامین هایی برای اقایان تجویز شود که اهن کمی دارند زیرا مردان مسیر دفع اهن ندارند و با مولتی ویتامین های زنان ممکن است دچار هموکروماتوز شوند.
در کارگاه تفسیر آزمایشات ناباروری مردان و زنان همچنین کارگاه تغذیه در باروری سریع به طور مفصل به این مبحث پرداختیم تا درمانگران عزیز بتوانند با تسلط بر این بخش نسخه های کاربردی و عالی برای مددجویان بنویسند. اگر قصد دارید بیشتر بدانید با کلیک روی این نقطه این کارگاه ارزشمند را خریداری کنید.
حساسیت به اسپرم واکنش آلرژیک بدن به پروتئینها و مواد شیمیایی موجود در مایع منی است.
خیر، مردان نیز ممکن است به مایع منی خود حساسیت نشان دهند.
علائم شامل کهیر، خارش، قرمزی، ورم، درد و در موارد شدید تنفس دشوار، خس خس، تورم گلو و استفراغ است.
پروتئینها و مواد شیمیایی موجود در اسپرم و مایع منی مثل سیتریک، پتاسیم، روی، فروکتوز و پروستاگلاندینها باعث واکنش آلرژیک میشوند.
حساسیت به اسپرم نادر است و بیشتر به دلیل واکنش به پروتئینهای موجود در مایع منی رخ میدهد.
بله، مردان هم ممکن است دچار حساسیت به اسپرم خود شوند و پس از انزال علائمی مانند قرمزی، تورم یا خستگی تجربه کنند.
معمولاً با آزمایش پوستی و مشاهده علائم بعد از تماس با مایع منی تشخیص داده می‌شود.
خیر، علائم میتوانند خفیف باشند و شامل خارش، سوزش و قرمزی باشند، اما در موارد شدید ممکن است علائم آنافیلاکسی رخ دهد.
5 پاسخ
واقعا نمی‌دونستم حساسیت به اسپرم هم وجود داره! مقاله خیلی واضح توضیح داده بود علائم و علتش رو
سلام همسر من به اسپرم آلرژی داره برای بهبودش چیکار باید بکنیم بریم دکتر؟
واقعا جای خالی این آموزش‌ها در منابع فارسی احساس می‌شد، ممنون از انتشار مطلب کامل
سلام ممنون بابت مقاله خوبتون
میخواستم بدونم آلرژی به اسپرم خطرناکه؟
آلرژی به اسپرم معمولاً خطر خاصی نداره ولی اگه شدید باشه ممکنه باعث واکنش جدی مثل تنگی نفس بشه که باید سریع بهش رسیدگی کرد