آلرژی به اسپرم چیست؟ 3 راه درمان حساسیت به اسپرم

واکنش بدن به یک ماده معمولی بی‌ضرر مانند گرده، ترشحات پوستی حیوانات، کرک و مو، غذاهای خاص و نیش حشرات و …. که باعث ‌برانگیختن واکنش سیستم ایمنی می شود را حساسیت و آلرژی گویند. گاهی زنان نسبت به مایع منی شریک جنسیشان دچار حساسیت و آلرژی می شوند که به آن حساسیت بیش از حد به پلاسمای منی (HSP) یا آلرژی به اسپرم می گویند که یک اختلال نادر است.

حساسیت به اسپرم فقط مختص به زنان نیست ‌و گاهی مردان نیز دچار حساسیت به مایع منی خود می شوند. این حساسیت و آلرژی به اسپرم گاهی سبب ناباروری می شود. در ادامه بیشتر در مورد پیش گیری مشکل ناباروری به سبب این نوع حساسیت گفته شده است اما به روش های درمان ناباروری در ایران در مقاله دیگری به طور مفصل پرداخته شده است.

هرچند در ادامه به طور مفصل تر به اینکه آلرژی به اسپرم چیست پرداخته شده است اما بد نیست توضیح تخصصی سایت زبان انگلیسی cleveland clinic را بخوانید:

A semen allergy, also called seminal plasma hypersensitivity, is a rare allergic reaction to proteins found in semen. A reaction can occur in any area that has contact with semen, although it’s most common around the genitals. It can be diagnosed with a skin test. Treatments include medication and desensitizing

آلرژی به منی که به آن حساسیت بیش از حد پلاسمای منی نیز می‌گویند، یک واکنش آلرژیک نادر به پروتئین‌های موجود در مایع منی است. یک واکنش می تواند در هر ناحیه ای که با مایع منی تماس دارد رخ دهد، اگرچه بیشتر در اطراف دستگاه تناسلی شایع است. با آزمایش پوست می توان آن را تشخیص داد. درمان ها شامل دارو و حساسیت زدایی است.

علت حساسیت به اسپرم

بدن نسبت به برخی پروتئین‌ها یا مواد شیمیایی موجود در اسپرم و مایع منی که توسط وزیکول های منی وغده پروستات ترشح می شود واکنش‌های آلرژیک نشان می دهد.

مواد تشکیل دهنده اسپرم شامل:

1. سیتریک
2. پتاسیم
3. روی
4. آمینو اسیدهای آزاد
5. آنزیم‌ها
6. فروکتوز
7. پروستاگلاندین
8. فسفوریل کولین
9. آنتی‌ژن‌های گروه‌های خونی
10. اسید اسکوربیک
11. اسید اوریک
12. سدیم
13. نیتروژن
14. اسید لاکتیک
15. کلسترول
16. پروتئین
17. گلیکوپروتئین
18. کلر
19. کلسیم
20. ویتامین ب۱۲

علائم آلرژی به اسپرم چیست؟

علایم و نشانه ها

علائم حساسیت معمولا موضعی هستند و فقط به ناحیه واژن و ولو محدود نمی شوند و بقیه قسمت های بدن که در تماس با مایع منی بوده مانند دست ها، سینه ها و مقعد هم دچار علائمی مانند:

کهیر، سوزش، خارش، قرمزی، ورم و درد می شوند، این علائم در مردانی که به مایع منی خود حساس هستند هم دیده می شود این افراد پس از انزال دچار خستگی، گرما، قرمزی، تورم و بثورات پوستی می گردند.

در موارد شدید ممکن است علائم حساسیت های آنافیلاکسی مانند:

تنفس دشوار، خس خس، تورم زبان یا گلو، نبض سریع و ضعیف، سرگیجه یا غش کردن، حالت تهوع، استفراغ و اسهال بروز کند. علائم حساسیت معمولا بین ۱۰-۳۰ دقیقه پس از مواجهه با مایع منی شروع می شود و ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد.

گاهی تشخیص حساسیت از انواع عفونت ها به دلیل علائم مشابه مانند:

• واژینیت
• عفونت مجاری ادراری
• تبخال تناسلی
• بیماری‌های مقاربتی
• عفونت قارچی

دشوار است.

نحوه درمان

۱-کاندوم

بهترین و ساده ترین راه برای جلوگیری از حساسیت به اسپرم استفاده از انواع کاندوم هاست که یک روش پیشگیری به حساب می آید.

۲-حساسیت زدایی

در این روش درمانی، پزشک با تزریق مقادیر کم و رقیق شده از مایع منی شریک جنسی به واژن زن به صورت مداوم به مدت چند ساعت ، باعث افزایش ایمنی بدن زن می شود، تا زن بتواند دربرابر اسپرم رقیق نشده با حجم بیشتر مقاومت کند و دچار حساسیت نشود.

به منظور افزایش کارایی این درمان، پزشک پیشنهاد می‌دهد که روابط جنسی منظم و متناوب به مدت چند روز انجام شود. با انجام این روابط جنسی متناوب، شانس بروز حساسیت دوباره به آلرژن‌های موجود در مایع منی کاهش می‌یابد، در غیر این صورت، بیمار مجدداً در معرض عوارض و علائم حساسیت به مایع منی قرار خواهد گرفت البته این روش برای حساسیت با شدت کم توصیه می گردد.

۳-آنتی هیستامین ها

ممکن است قبل از هرگونه فعالیت جنسی، برای به حداقل رساندن علائم آلرژی به مایع منی، مصرف آنتی هیستامین ها مانند ستیریزین، کلرفنیرامین، فکسوفنادین و لوراتادین بسته به شدت حساسیت توسط پزشک توصیه شود.

عوارض آلرژی بر اسپرم

جدا از بحث عوارض پوستی و سیستمیک که آلرژی بر بدن زن وارد می کند نباید از عوارض روانی که بر زوجین وارد می شود غفلت کرد، روابط جنسی موجب تحکیم روابط، بهبود خلق و خو و همچنین سلامت جسمی و‌روانی می شود در زوجینی که دچار حساسیت به اسپرم هستند به دلیل مشکل در روابط جنسی و نداشتن رابطه جنسی مطلوب، مرد و زن از نظر روانی دچار مشکلاتی از جمله استرس و اضطراب، احساس انزوا و‌سرد مزاجی می شوند این عدم تعامل عاطفی و دوری از یکدیگر منجر به ایجاد فاصله در زوجین می شود.پس در افرادی که دچار آلرژی به اسپرم هستند توصیه می شود به یک روانشناس هم مراجعه کنند.

تاثیر آلرژی بر اسپرم در بارداری

حساسیت به مایع منی به خودی خود باعث ناباروری در زن نمی‌شود اما به دلیل عدم رابطه جنسی یا رابطه جنسی نامطلوب این امر منجر به یکی از معضلات زوجین درخصوص باروری شده است.

درمان حساسیت زدایی در واکنش آلرژیک به مایع منی شریک جنسی زن، ممکن است به فرد امکان بارداری طبیعی را بدهد. اگر به مایع منی حساسیت شدید وجود داشته باشد ،IUI یا IVF روش مناسبی برای باردار شدن است.

در روش IUI یا تلقیح داخل رحمی اسپرم پس از شستشوی در آزمایشگاه از طریق لقاح مصنوعی یا لقاح آزمایشگاهی به درون رحم زن تزریق می گردد و موجب افزایش تماس اسپرم و تخمک می گردد و می توان با این روش به بارداری دست یافت.

در روش IVF یا باروری آزمایشگاهی تخمک زن را در محیط آزمایشگاه با اسپرم مرد لقاح می دهند و جنین را از طریق سرویکس(دهانه رحم) وارد رحم زن می کنند.

ریز مغزی در مردان برای کیفیت اسپرم

شمار بالاتر اسپرم با میزان ایده آل روی، فولیک اسید و آنتی اکسیدان ها در رژیم غذایی موتبط است.همچنین تعداد اسپرم ها با میزان مصرف الکل و تنباکو اثر عکس دارد. منابع ویتامین E عبارتند از: سبزیجات مثل پیاز، میوه ها با رنگدانه قرمز و زرد، هویج، کدو نارنجی.

در صورتی که در رژیم غذایی فرد مواد غذایی غنی ویتامین E وجود ندارد مصرف یک روز در میان یک عدد قرص ویتامین E 100 میلی گرم کمک کننده است. پیشنهاد می شود مقاله علائم ناباروری در مردان را مطالعه کنید.

توصیه ها برای بهبود باروری در مردان

توصیه ها برای بهبود باروری در مردان شامل رژیم با فیبر بالا (کاهو، سبزیجات، هویج خام)، گلیسمیک ایندکس پایین (شامل لبنیات کم چرب و کاهش چربی های ترانس)، همچنین کاهش استفاده از پروتیین های حیوانی است. استفاده از مولتی ویتامین ها نیز در بهبود باروری مردان، دیده شده است. فعالیت فیزیک متوسط تا شدید و دریافت آهن از منابع گیاهی نیز موثر خواهد بود. همچنین استفاده روزانه 14 تا 28 گرم فیبر در بهبود باروری مردان موثر می باشد.

غذاهایی که سرعت افزایش قند خون بالایی دارند یعنی گیسمیک ایندکس بالایی دارند. در کیفیت باروری تاثیرات منفی می گذارند. مانند: نان هایی ک با آرد سفید تهیه شده باشند، برنج، قند و شکر ساده، غذاهایی که قند ساده دارند مانند کیک، شکلات، ییسکویت، آبمیوه حتی اب میوه های طبیعی، لبنیات پر چرب که گلیسمیک ایندکس بالایی دارند. بنابراین تاکید کنید از لبنیات کم چرب استفاده کنند.

مدارکی وجود دارد منبی بر کاهش باروری در مردانی که از رژیم گیاهخواری پیروی می کنند. که این موضوع می تواند که دلیل کمبود کالری، دریافت پایین روی و ویتامین B12 و دریافت ایزوفلاون های بالای سویا باشد و همینطور دریافت بالای سموم نیز می تواند از دلایل ان باشد. دریافت دوز مکمل و آنتی اکسیدان ها به فرد و میزان نیاز فرد بستگی دارد. از طرفی استفاده از مکمل درمانی در حد RDA خطرناک نیست و می تواند موثر نیز باشد. در مردان و زنان گیاه خوار روی، اهن و ویتامین D قبل از بارداری حتما سنجیده شود.

توصیه می شود برای مردان کاندید باروری سریع مکمل اقایان تجویز شود. فقط باید مولتی ویتامین هایی برای اقایان تجویز شود که اهن کمی دارند زیرا مردان مسیر دفع اهن ندارند و با مولتی ویتامین های زنان ممکن است دچار هموکروماتوز شوند.

• Rx
• Tab manvit 1box (روزی یک عدد)

در کارگاه تفسیر آزمایشات ناباروری مردان و زنان همچنین کارگاه تغذیه در باروری سریع به طور مفصل به این مبحث پرداختیم تا درمانگران عزیز بتوانند با تسلط بر این بخش نسخه های کاربردی و عالی برای مددجویان بنویسند. اگر قصد دارید بیشتر بدانید با کلیک روی این نقطه این کارگاه ارزشمند را خریداری کنید.

سوالات متداول آلرژی به اسپرم

• حساسیت به اسپرم چیست؟

حساسیت به اسپرم واکنش آلرژیک بدن به پروتئین‌ها و مواد شیمیایی موجود در مایع منی است.

• آیا حساسیت به اسپرم فقط مختص زنان است؟

خیر، مردان نیز ممکن است به مایع منی خود حساسیت نشان دهند.

•  علائم حساسیت به اسپرم چیست؟

علائم شامل کهیر، خارش، قرمزی، ورم، درد و در موارد شدید تنفس دشوار، خس خس، تورم گلو و استفراغ است.

• چه عواملی باعث حساسیت به اسپرم می‌شوند؟

پروتئین‌ها و مواد شیمیایی موجود در اسپرم و مایع منی مثل سیتریک، پتاسیم، روی، فروکتوز و پروستاگلاندین‌ها باعث واکنش آلرژیک می‌شوند.