آیا زگیل تناسلی با کاندوم هم منتقل می شود ؟

حتی با استفاده از کاندوم نیز احتمال انتقال زگیل تناسلی وجود دارد. علت این موضوع آن است که ویروس عامل آن، یعنی HPV، از طریق تماس مستقیم پوستی منتقل میشود و کاندوم تنها بخشی از ناحیه تناسلی را پوشش میدهد. لازم به ذکر است که زگیل تناسلی تنها یکی از علائم برخی انواع HPV است و همه انواع این ویروس منجر به زگیل نمیشوند. اگر میخواهید بدانید در چه شرایطی کاندوم مؤثر است، چه زمانی محافظت کامل ایجاد نمیکند، و چگونه میتوان از انتقال این ویروس جلوگیری کرد، ادامه مطلب را از دست ندهید. انتقال بیماریهای جنسی مثل زگیل تناسلی میتواند تأثیر قابل توجهی روی سلامت جنسی و روانی مردان داشته باشد و گاهی باعث کاهش میل جنسی شود. برای آشنایی بیشتر با علل کاهش میل جنسی در آقایان و روش حل آن، میتوانید مقاله علت کاهش میل جنسی در مردان را مطالعه کنید.
موضوع | توضیحات کلیدی |
---|---|
عامل بیماری | ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)؛ بیش از 200 نوع |
راه اصلی انتقال | تماس مستقیم پوست به پوست ناحیه تناسلی، دهانی، مقعدی؛ نه فقط از طریق مایعات جنسی |
ایا زگیل تناسلی با کاندوم هم منتقل می شود ؟ | کاندوم فقط بخشی از ناحیه تناسلی را پوشش میدهد → محافظت ناقص |
چرا کاندوم محافظت کامل نمیدهد؟ | نواحی مثل کشاله ران، کیسه بیضه، پرینه، ولو پوشش داده نمیشوند؛ ویروس در این نواحی هم وجود دارد |
میزان کاهش خطر با کاندوم | حدود 70% کاهش ریسک انتقال؛ اما محافظت 100% نیست |
انواع پرخطر HPV | تایپهای 16، 18، 31، 33، 45 و… (مرتبط با سرطان دهانه رحم و سایر سرطانها) |
انواع کمخطر HPV | تایپهای 6 و 11 (زگیل تناسلی و پاپیلوماتوز تنفسی) |
عفونت بدون علامت | بیش از 90% افراد آلوده علامتی ندارند؛ اما همچنان ناقل هستند |
شیوع در جهان و ایران | حدود 80% افراد در طول عمر مبتلا میشوند؛ در ایران حدود 7–15% در زنان و مردان |
انتقال از شریک بدون علامت | ممکن است حتی پس از سالها از آلودگی اولیه |
انتقال غیرجنسی | نادر است؛ شامل انتقال مادر به نوزاد یا وسایل آلوده |
پیشگیری موثر | واکسیناسیون قبل از شروع فعالیت جنسی + رفتار جنسی سالم + غربالگری |
غربالگری | پاپ اسمیر و تست HPV برای زنان (مخصوصاً 21 تا 65 سال) |
محدودیت واکسن | درمان نمیکند؛ فقط پیشگیری از ابتلا به تایپهای خاص ویروس |
نقش آموزش | آگاهی جنسی صحیح و اصلاح باورهای غلط در کاهش شیوع مؤثر است |
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
HPV (Human Papillomavirus) گروهی بزرگ از ویروسهاست ، بیش از 200 نوع دارد. این ویروسها پوست و مخاط بدن را آلوده میکنند و بسته به نوعشان یا فقط زگیل ایجاد میکنند یا خطر سرطان دارند.
انواع HPV
- تایپ ۶ و ۱۱ کم خطر هستند و زگیل تناسلی و پوستی ایجاد می کنند.
- تایپ های ۱۶-۱۸-۳۱-۳۳-۴۵-۵۲-۵۸ از نوع پرخطر بوده و تغییرات پیش سرطانی و سرطان به خصوص سرطان دهانه رحم(سرویکس) را ایجاد می کنند.
اپیدمیولوژی و شیوع زیگیل تناسلی
اپیدمیولوژی جهانی HPV
- شیوع جهانی (طبق WHO و CDC): حدود 80% از افراد در طول عمر خود حداقل یکبار به HPV آلوده میشوند. حدود 630 میلیون نفر در جهان در هر مقطع زمانی به HPV آلودهاند. تایپ های پرخطر (high-risk) بخصوص HPV16 و HPV18 مسئول حدود 70% سرطانهای دهانه رحم (سرویکس) هستند.
- بیشترین شیوع برحسب سن: اوج شیوع در زنان و مردان زیر 25 سال است، معمولاً در سالهای ابتدایی شروع فعالیت جنسی اتفاق می افتد. عفونتهای پایدار و پرخطر معمولاً در زنان 30–45 ساله شایعتر میشوند (زمان خطر برای پیشرفت به دیسپلازی یا سرطان)
اپیدمیولوژی در ایران
- شیوع کلی HPV در زنان ایرانی: بین 7–9% می باشد. شیوع HPV پرخطر در زنان با تست پاپاسمیر غیرطبیعی حدود 20–30% است. HPV16 شایع ترین نوع پرخطر در ایران است.
- شیوع HPV در مردان ایرانی: شیوع در حدود 10–15% را نشان میدهد که عمدتاً HPV6 و HPV11 شایع تر هستند.
الگوهای شیوع ژنوتیپها (مهم برای واکسیناسیون)
- شایعترین تایپ های کمخطر: HPV6، HPV11 (زگیل تناسلی)
- شایعترین تایپ های پرخطر: HPV16، HPV18، HPV31، HPV33، HPV45 (مرتبط با سرطان
راههای انتقال زگیل تناسلی (HPV)
1. تماس جنسی (شایعترین مسیر)
- واژینال، مقعدی و دهانی (oral sex). مهم نیست که دخول کامل باشد؛ فقط تماس پوست به پوست ناحیه تناسلی کافی است.
- تماس تناسلی به تناسلی (genital-genital contact) حتی بدون دخول
- تماس دهان به تناسلی (oral-genital contact) → میتواند عامل سرطانهای دهان و حلق شود (بخصوص HPV16)
نکته مهم: استفاده از کاندوم فقط تا حدی می تواند از ابتلا به HPV محافظت کند.
چرا کاندوم فقط تا حدی از HPV محافظت میکند؟
- HPV از طریق “تماس پوست به پوست” منتقل میشود، نه فقط از طریق مایعات جنسی. یعنی ویروس میتواند از نواحی اطراف اندام تناسلی (مثل ناحیه شرمگاهی، پوست اطراف مقعد، کشاله ران و کیسه بیضه) که توسط کاندوم پوشانده نمیشوند، انتقال یابد.
- محدودیت پوشش کاندوم: کاندوم فقط آلت تناسلی مرد (و گاهی بخشی از واژن در زنان یا مقعد) را میپوشاند. نواحی ولو (vulva)، پرینه، اسکروتوم، کشاله ران آزاد هستند → اگر ضایعات یا ویروس در این نواحی باشد، تماس و انتقال امکانپذیر است.
- کاندوم نمیتواند HPV موجود در ترشحات واژینال یا زگیلهای خارج از ناحیه پوشش دادهشده را کاملاً مهار کند
2. انتقال غیرجنسی (کمتر شایع)
انتقال عمودی (مادر به نوزاد)
هنگام زایمان طبیعی → میتواند باعث پاپیلوماتوز تنفسی عودکننده (RRP) در نوزاد شود (نادر ولی خطرناک) که در تایپ HPV6 بیشتر اتفاق می افتد و موجب ایجاد زگیل تناسلی در راه های هوایی نوزاد شده و مانع از تنفس می شود.
تماس غیرجنسی پوست به پوست
در موارد نادر، تماس مستقیم پوست با زگیل تناسلی یا اشیای آلوده (fomites) ممکن است نقش داشته باشد — ولی این مسیر انتقال اصلی نیست.
3. انتقال از طریق وسایل آلوده (کم اهمیت)
- وسایل پزشکی آلوده (نادر): مثل ابزارهای معاینه واژینال یا لیزر/کرایوتراپی اگر استریل نباشند (ولی با رعایت پروتکلهای پزشکی این خطر بسیار پایین است)
- لباس زیر، حوله یا وسایل مشترک (احتمال کم): شواهد اندک و این مسیر خیلی نگرانکننده نیست. (HPV ویروسی ناپایدار است و خارج از بدن سریع غیرفعال میشود)
4. انتقال از شریک جنسی بدون علائم
بسیاری از افراد آلوده به HPV هیچ علامتی ندارند ولی همچنان میتوانند ویروس را منتقل کنند (حتی سالها پس از آلودگی)
عوامل مؤثر بر شیوع و انتقال
- شروع زودهنگام فعالیت جنسی
- تعداد بالای شریک جنسی
- تماس جنسی محافظتنشده (عدم استفاده از کاندوم)
- مصرف دخانیات (ضعف سیستم ایمنی موضعی)
- عفونتهای همزمان (HIV، HSV)
مطالعه بیشتر از صفحه اسپرم تا چند روز قدرت باروری دارد: اسپرم در بدن زن تا ۵ روز میتواند زنده بماند، البته اگر شرایط مساعد باشد. این واقعیت، به زوجها کمک میکند زمان نزدیکی را هوشمندانه انتخاب کنند و در مسیر بارداری گام مؤثرتری بردارند. شناخت بدن، بهبود سبک زندگی، زمانبندی دقیق و مشورت با یک ماما یا متخصص باروری، راه را برای داشتن فرزندی سالم هموار میکند.
سیر بیماری زگیل تناسلی
1. ورود و آلودگی اولیه (Initial Infection)
ویروس HPV از طریق تماس مستقیم پوست به پوست یا مخاط به مخاط وارد سلولهای اپیتلیال (سطحی) میشود ، مخصوصاً سلولهای ناحیه متحولشونده دهانه رحم (Transformation zone) یا سایر نواحی مشابه مثل وولو، مقعد، حلق.
ویروس وارد هسته سلولهای اپیتلیال پایهای (basal cells) میشود و در همان جا تکثیر پنهانی انجام میدهد.
نکته: در بیشتر موارد عفونت کاملاً بدون علامت است و فرد متوجه نمیشود.
2. دوره نهفتگی (Latent Phase)
- مدت زمان: چند هفته تا چند ماه (معمولاً 1–8 ماه)
در این مرحله، ویروس داخل سلولهای اپیتلیال باقی میماند و تکثیر محدود دارد اما هنوز علائمی مثل زگیل یا ضایعه مشهود نیست.
3. نتیجههای احتمالی پس از عفونت اولیه
الف. پاکسازی خودبهخودی (Spontaneous Clearance)
- 90% از عفونتها توسط سیستم ایمنی طی 6–24 ماه پاک میشوند
- بدون ایجاد زگیل، دیسپلازی یا سرطان
- عوامل موثر بر پاکسازی: سن پایین، سیستم ایمنی قوی، عدم مصرف دخانیات
ب. عفونت پایدار (Persistent Infection)
- اگر سیستم ایمنی نتواند ویروس را پاک کند → عفونت پایدار ایجاد میشود (مخصوصاً با تایپ های پرخطر مثل HPV16,18)
- عفونت پایدار با HPV پرخطر، پیشنیاز اصلی برای پیشرفت به سرطان دهانه رحم و سایر سرطانها است.
ج. بروز علائم (Productive Infection)
- HPV کمخطر (6,11): → ایجاد زگیل تناسلی (Condyloma Acuminata)، زگیل مقعدی یا پاپیلوماتوز تنفسی (RRP)
- HPV پرخطر (16,18): → ایجاد دیسپلازی و نئوپلازی پیشسرطانی (CIN1, CIN2, CIN3)، که در صورت عدم درمان میتواند به سرطان پیشرفت کند
4. مراحل دیسپلازی و خطر سرطان (برای HPV پرخطر)
مرحله | تعریف | احتمال برگشت یا پیشرفت |
---|---|---|
CIN1 (Low-grade lesion) | دیسپلازی خفیف (1/3 ضخامت اپیتلیوم) | 60% خودبهخودی پاک میشود |
CIN2 (Moderate lesion) | دیسپلازی متوسط (2/3 ضخامت اپیتلیوم) | نیمی برگشت، نیمی پیشرفت |
CIN3 (Severe/CIS) | دیسپلازی شدید (کل ضخامت اپیتلیوم) | 30% طی 10–20 سال به سرطان پیشرفت میکند |
سرطان تهاجمی (Invasive Cancer) | نفوذ سلولهای غیرطبیعی به بافتهای زیرین | اگر CIN3 درمان نشود |
5. عوامل خطر پیشرفت به سرطان
- HPV16 ,18 (ویروسهای پرخطر اصلی)
- عفونت پایدار بیشتر از 2 سال
- سیستم ایمنی ضعیف (HIV، داروهای سرکوب ایمنی)
- مصرف دخانیات
- سابقه طولانی عفونتهای جنسی همزمان (کلامیدیا، HSV)
علائم زگیل تناسلی
- بیش از 90% افراد آلوده به HPV هیچ علامتی ندارند.
- بیشتر عفونتها کاملاً بیعلامت هستند و بدون اینکه فرد متوجه شود، طی 6–24 ماه خودبهخود پاک میشوند.
- علائم فقط زمانی ظاهر میشوند که ویروس باقی بماند و ضایعه ایجاد کند.
اگر علائم ظاهر شوند، بستگی به نوع HPV دارند:
الف. HPV کمخطر (Low-risk types: 6,11)
- علائم اصلی = زگیل تناسلی (Condyloma Acuminata)
زگیل تناسلی خارجی (در ناحیه تناسلی و مقعد):
- برجستگیهای نرم، گوشتی، صورتی یا همرنگ پوست
- اندازه و شکل متغیر (کوچک، بزرگ، تکی، خوشهای مثل گلکلم)
- معمولاً بدون درد اما گاهی خارش، سوزش یا ناراحتی ایجاد میکنند
محل شایع:
- زنان: وولو، واژن، دهانه رحم
- مردان: آلت تناسلی، کیسه بیضه
- هر دو: اطراف مقعد، کشاله ران
- زگیل داخل واژن یا دهانه رحم (کمتر شایع): معمولاً فقط در معاینه داخلی یا پاپاسمیر دیده میشود.
- پاپیلوماتوز تنفسی عودکننده (Recurrent Respiratory Papillomatosis – RRP): (نادر) زگیل در راه هوایی (حنجره، نای، ریه). علائم: گرفتگی صدا، تنگی نفس
ب. HPV پرخطر (High-risk types: 16,18,31…)
این نوع معمولاً علامتی ندارد تا زمانی که دیسپلازی پیشرفته یا سرطان ایجاد شود.
علائم دیسپلازی (پیشسرطانی) دهانه رحم (CIN2,3)
هیچ علامتی ندارد → فقط با تست پاپاسمیر یا HPV detection کشف میشود.
علائم سرطانهای مرتبط با HPV (در مراحل پیشرفته)
سرطان دهانه رحم
- خونریزی واژینال غیرطبیعی (بین قاعدگی، پس از مقاربت)
- ترشحات واژینال غیرطبیعی (گاهی بدبو)
- درد لگن هنگام نزدیکی
سرطان وولو یا واژن
- توده یا زخم مزمن در وولو
- خارش یا سوزش مداوم
سرطان مقعد
- خونریزی مقعدی
- درد یا توده در مقعد
سرطان حلق/دهان (Oral & Oropharyngeal cancer):
- گلودرد مزمن
- گرفتگی صدا
- توده در گردن
- مشکل در بلع
مطالعه بیشتر: عفونت ادراری یکی از شایعترین مشکلات سلامت زنان است. در بسیاری از موارد با دارویی ساده اما مؤثر قابل درمان است. دانستن اینکه کدام دارو برای کاهش سریع علائم و درمان قطعی مناسبتر است، میتواند سلامت شما را بهتر حفظ کند. در مقاله بهترین دارو برای عفونت ادراری در زنان، به مرور بهترین گزینههای دارویی از جمله نیتروفورانتوئین، TMP‑SMX و فوسفومایسین میپردازیم.
آیا HPV بر بارداری تأثیر میگذارد؟
در اکثر موارد خیر. بیشتر زنان آلوده به HPV میتوانند بارداری سالمی داشته باشند. خود عفونت HPV معمولاً تأثیر مستقیم روی باروری، بارداری یا جنین ندارد.
تأثیر HPV بر باروری و بارداری
الف. قبل از بارداری (Fertility impact)
عفونت HPV به تنهایی باعث ناباروری نمیشود.
اما زخمهای دهانه رحم (از درمان CIN) ممکن است بر باروری اثر بگذارند. مثلا درمانهای تخریبی دهانه رحم (LEEP, Conization) ممکن است دهانه رحم را ضعیف کند و موجب افزایش خطر نارسایی دهانه رحم یا زایمان زودرس شود.
ب. در طول بارداری
- زگیل تناسلی (Condyloma) ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی سریعتر رشد کند یا بزرگ شود. (به ویژه HPV6,11) ممکن است نیاز به درمان داشته باشد اگر obstructive (مسدودکننده) شود.
- سیستم ایمنی در بارداری کاهش مییابد و احتمال پایداری یا عفونت HPV افزایش می یابد.
- پاپاسمیر مثبت یا CIN در بارداری: اگر دیسپلازی خفیف باشد معمولاً فقط تحت نظر میماند و درمان بعد از زایمان انجام میشود.
درمانهای تهاجمی (مثل LEEP) در دوران بارداری انجام نمیشوند مگر مشکوک به سرطان مهاجم باشند
انتقال HPV از مادر به نوزاد (Vertical Transmission)
ممکن است (ولی نادر است).
- در حین عبور از کانال زایمانی (زایمان طبیعی)
- یا حتی قبل از تولد (احتمال کم)
خطر اصلی: پاپیلوماتوز تنفسی عودکننده (RRP) در نوزاد
- ایجاد زگیل در راه هوایی (حنجره، نای) → بسیار نادر (حدود 1 در 100,000 تولد)
- اغلب مرتبط با HPV6,11
- علامت: گرفتگی صدا، تنگی نفس
نکته مهم: به دلیل نادر بودن این عارضه، زایمان سزارین به طور روتین فقط به دلیل HPV توصیه نمیشود. فقط اگر زگیل تناسلی حجیم (مسدودکننده کانال زایمان) وجود داشته باشد، سزارین انجام میشود.
غربالگری HPV و بارداری
پاپاسمیر طبق روال عادی انجام میشود. اگر پاپ غیرطبیعی یا HPV پرخطر مثبت باشد کولپوسکوپی بیخطر است و میتوان انجام داد. بیوپسی فقط اگر مشکوک به ضایعه پیشرفته باشد انجام میشود.
درمان زگیل تناسلی در بارداری
بسیاری از زگیلها خودبهخود پس از زایمان کوچک میشوند. اگر درمان لازم باشد درمانهای بیخطرمانند موارد زیر در بارداری انجام می شود:
- کرایوتراپی (فریز کردن)
- تری کلرواستیک اسید (TCA) موضعی
- ایمیکیمود، پودوفیلین، لیزر → در بارداری توصیه نمیشوند
تأثیر واکسن HPV در بارداری
واکسیناسیون HPV (گارداسیل یا سرواریکس) در بارداری توصیه نمیشود. اگر زنی ناخواسته واکسن بگیرد و سپس متوجه بارداری شود مشکلی ایجاد نمیکند و بارداری ادامه مییابد.
مدیریت عفونت HPV در بارداری
1. زن باردار بدون علامت (فقط HPV مثبت یا پاپ اسمیر غیرطبیعی)
اقدام | یافته |
---|---|
تکرار پاپاسمیر بعد از زایمان (6 هفته پس از زایمان) یا کولپوسکوپی در | پاپ اسمیر ASC-US یا LSIL (دیسپلازی خفیف) |
دوران بارداری (بیخطر است) | |
کولپوسکوپی در دوران بارداری + بیوپسی اگر ضایعه مشکوک باشد | پاپ اسمیر HSIL یا ASC-H (دیسپلازی متوسط/شدید) |
کولپوسکوپی فوری + بیوپسی → اگر سرطان تایید شود، ارزیابی دقیق و تصمیمگیری تیم تخصصی (گایناکولوژی آنکولوژی) | پاپ اسمیر مشکوک به سرطان مهاجم |
نکته کلیدی: درمانهای تهاجمی (مثل LEEP, Conization) در بارداری انجام نمیشوند مگر شک به سرطان مهاجم باشد. CIN1,2,3 معمولاً فقط تحت نظر میمانند و درمان بعد از زایمان انجام میشود.
2. زن باردار علامتدار (زگیل تناسلی)
اقدام | شدت زگیل |
---|---|
درمان لازم نیست معمولاً پس از زایمان خودبهخود کاهش مییابد | زگیل کوچک، بدون علائم |
درمان محافظهکارانه: TCA موضعی یا کرایوتراپی (بیخطر در بارداری) | زگیل بزرگ، علامتدار (خارش، درد، خونریزی) |
درمان جهت کاهش اندازه قبل از زایمان (کرایوتراپی یا جراحی محدود) → در صورت عدم امکان، سزارین برنامهریزیشده انجام میشود | زگیل بسیار حجیم (Obstructive) |
3. نوع زایمان
نوع زایمان پیشنهادی | وضعیت HPV |
---|---|
زایمان طبیعی مجاز | HPV مثبت بدون زگیل |
زایمان طبیعی مجاز | زگیل تناسلی کوچک/متوسط |
سزارین توصیه میشود. | زگیل حجیم یا مسدودکننده کانال زایمان |
نکته مهم: سزارین روتین فقط به دلیل HPV یا پیشگیری از انتقال به نوزاد انجام نمیشود و فقط اگر زگیل obstructive باشد.
4. مراقبت پس از زایمان (Postpartum)
- تکرار پاپاسمیر 6 هفته بعد از زایمان (در صورت پاپ غیرطبیعی در بارداری)
- درمان CIN یا زگیلهای باقیمانده بعد از زایمان
5. واکسن HPV در بارداری
واکسن در بارداریتوصیه نمیشود، و واکسیناسیون بعد از زایمان ادامه مییابد (اگر سری واکسن ناقص مانده باشد)
مطالعه بیشتر: آیا تا به حال به تیرگی ناحیه تناسلی خود توجه کردهاید و نگران شدهاید؟ خبر خوب این است که این موضوع بسیار رایج است و قابل درمان! بسیاری از خانمها به دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، اصلاح مکرر، تعریق زیاد، اصطکاک، تغییرات هورمونی و حتی استفاده از محصولات نامناسب، با تیره شدن واژن یا کشاله ران مواجه میشوند. مشاهده صفحه بهترین روش سفید کردن واژن توصیه می شود.
پیشگیری از زگیل تناسلی HPV
1. واکسیناسیون (Vaccination)
موثرترین روش پیشگیری
الف. انواع واکسن HPV موجود
هدف اصلی | تیپهای HPV تحت پوشش | نام واکسن |
---|---|---|
پیشگیری از سرطان دهانه رحم | 16, 18 | papilloguard |
پیشگیری از سرطان و زگیل تناسلی | 6, 11, 16, 18. | Gardasil,papilloguard (Quadrivalent) |
پوشش گستردهتر برای سرطانهای مرتبط با HPV و زگیل | . 6,11,16,18,31,33,45,52,58 | Gardasil 9 (9-valent) |
ب. زمانبندی واکسیناسیون (CDC و WHO)
- بهترین زمان: قبل از شروع فعالیت جنسی (سن 9–14 سال)
- اگر سن ≤15 سال → 2 دوز کافی (0 و 6–12 ماه)
- اگر سن ≥15 سال → 3 دوز لازم (0، 1–2، و 6 ماه)
ج. چه کسانی باید واکسن بزنند؟
- دختران و پسران 9–26 سال (بهترین اثربخشی)
- افراد تا سن 45 سال (در شرایط خاص و برحسب نظر پزشک)
- مردان (برای پیشگیری از زگیل، سرطان مقعد و حلق)
د. نکات مهم واکسن
- واکسن عفونت قبلی را درمان نمیکند (پیشگیری است نه درمان)
- اگر قبلاً HPV گرفته باشی، باز هم ممکن است واکسن مفید باشد (چون تایپ های دیگر را پوشش میدهد)
2. رفتارهای جنسی ایمنتر (Safer Sex Practices)
- محدود کردن تعداد شرکای جنسی
- داشتن شریک جنسی مطمئن (تکهمسری متقابل)
- استفاده صحیح و مداوم از کاندوم
کاهش خطر انتقال تا حدود 70%: اما محافظت کامل نیست (چون HPV از طریق تماس پوست به پوست منتقل میشود حتی خارج از محل پوشش کاندوم)
- استفاده از دنتال دم (Dental Dam) برای سکس دهانی (کمتر شایع ولی کمککننده)
3. غربالگری و پیگیری منظم (Screening & Follow-up)
- پاپ اسمیر منظم (Pap Smear) — تشخیص زودهنگام دیسپلازی دهانه رحم
- HPV DNA testing — بررسی وجود HPV پرخطر
- کولپوسکوپی و بیوپسی (در صورت پاپ اسمیر غیرطبیعی)
توصیههای غربالگری
- شروع پاپ اسمیر از سن 21 سال
- 21–29 سال: هر 3 سال پاپ اسمیر
- 30–65 سال: هر 5 سال پاپ + HPV تست یا هر 3 سال پاپ
4. تقویت سیستم ایمنی (Boosting Immunity)
- ترک سیگار (سیگار ریسک عفونت پایدار را بالا میبرد)
- درمان HIV و بیماریهای سرکوب ایمنی
- رژیم غذایی سالم، ورزش، خواب کافی
5. آموزش و آگاهیرسانی (Education)
- آموزش نوجوانان و جوانان درباره HPV و روشهای انتقال
- رفع باورهای غلط (مثلاً تصور نادرست که HPV فقط زنان را مبتلا میکند)
درمان HPV
- خود ویروس درمان خاص ندارد و فقط ضایعات و عوارض درمان میشوند.
- زگیل تناسلی→ روشهای درمانی: کرایوتراپی (فریز کردن)، داروهای موضعی (مثل Imiquimod)، لیزر یا جراحی
- ضایعات پیشسرطانی → برداشت با جراحی یا لیزر
- سرطانها → درمان با جراحی، رادیوتراپی و شیمیدرمانی
سوالات متداول نقش کاندوم در زگیل تناسلی
- آیا استفاده از کاندوم از انتقال زگیل تناسلی (HPV) جلوگیری میکند؟
نه به طور کامل. کاندوم تنها بخشی از ناحیه تناسلی را میپوشاند و چون ویروس HPV از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتقل میشود، تماس با نواحی اطراف که پوشش داده نشدهاند (مثل کشاله ران، ناحیه شرمگاهی یا پوست اطراف مقعد) میتواند باعث انتقال شود. کاندوم میتواند تا حدی خطر را کاهش دهد، اما محافظت کامل ایجاد نمیکند.
- چرا با وجود استفاده از کاندوم همچنان ممکن است به HPV مبتلا شویم؟
چون ویروس HPV محدود به مایعات جنسی نیست و از طریق پوست آلوده نیز منتقل میشود. حتی تماس ساده پوست به پوست در ناحیه تناسلی (بدون دخول) میتواند کافی باشد. ضایعات یا ویروس ممکن است در نواحیای باشند که خارج از پوشش کاندوم قرار میگیرند.
- آیا همه کسانی که HPV دارند زگیل تناسلی هم خواهند داشت؟
خیر. زگیل تناسلی فقط توسط برخی از انواع کمخطر HPV (مانند تایپهای ۶ و ۱۱) ایجاد میشود. بیشتر افراد آلوده به HPV هیچ علامتی ندارند و ممکن است هرگز دچار زگیل یا مشکل خاصی نشوند.
- آیا با داشتن رابطه دهانی یا تماس بدون دخول نیز امکان انتقال HPV وجود دارد؟
بله. تماس دهانی-تناسلی یا تماس تناسلی-تناسلی بدون دخول نیز میتواند HPV را منتقل کند. حتی در نبود زگیل قابل مشاهده، فرد آلوده میتواند ناقل باشد و شریک خود را آلوده کند.
- بهترین روش پیشگیری از زگیل تناسلی چیست؟
مؤثرترین راه، واکسیناسیون HPV در سنین پایین (۹ تا ۲۶ سال) قبل از شروع روابط جنسی است. در کنار آن، استفاده صحیح و مداوم از کاندوم، کاهش تعداد شرکای جنسی، انجام غربالگریهای منظم (مثل پاپاسمیر) و تقویت سیستم ایمنی از راههای مهم پیشگیری محسوب میشوند.