شکل و انواع توده های خوش خیم پستان
توده‌های به وجود آمده در پستان یکی از عوارضی هستند که احتمال دارد هر خانمی در طول زندگی با آن‌ها مواجه شود. به طور‌کلی فقط 20 درصد از توده‌هایی که درون پستان تشکیل می‌شوند ماهیت سرطانی داشته و بقیه آن‌ها قابل درمان هستند. بنابراین در صورتی‌که به موقع به این توده‌ها رسیدگی شود، هیچ خطری برای شخص نخواهند داشت. غده‌های خوش‌خیم به 3 درجه مختلف با نام‌های ریسک متوسط، جزئی و بی‌خطر تقسیم می‌شوند. افرادی که پس از بررسی در گروه ریسک متوسط قرار بگیرند، معاینات مخصوصی روی آن‌ها انجام می‌شود. با توجه به اهمیت این موضوع برای خانم‌ها، در این مقاله سعی کرده‌ایم انواع مختلف توده های خوش خیم پستان را به شما معرفی نموده تا در صورت بروز مشکل بتوانید بهترین اقدام را انجام دهید.
علت تشکیل توده های خوش خیم پستان
سینه دارای بافتی بسیار پیچیده است که از غدد شیری و مجاری متعلق به آن‌ها تشکیل می‌شود. تمامی این اجزاء داخل بافت همبند سینه و چربی‌های متصل به دیواره آن قرار دارند. نوع بافت تشکیل دهنده سینه دلیل خوبی برای تولید غده‌های مختلف محسوب می‌شود. از سویی دیگر هورمون‌های جنسی زنانه تاثیر بسیار زیادی بر روی بافت سینه دارند و تغییر سطح آن‌ها در خون، منجر به ایجاد ضایعات توده‌ای شکل داخل سینه می‌شود. بنابراین همیشه انواع مختلفی توده می‌توانند داخل بافت سینه تشکیل شوند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به فیبروآدنوم‌ها، کیست‌ها و توده‌های چربی اشاره نمود.
بیشتر بخوانید : آموزش مطب داری مامایی
انواع توده های خوش خیم پستان
وجود توده یا غده نشان‌دهنده شروع یک بیماری مزمن و بسیار خطرناک به نام سرطان بوده و با شنیدن نام آن هر شخصی دچار استرس می‌شود. اما برای خانم‌ها این خبر خوب وجود دارد که بسیاری از توده‌های تشکیل شده داخل سینه، سرطانی نبوده و به مرور زمان بدون نیاز به جراح از بین می‌روند. در ادامه به معرفی برخی از این توده‌های خوش‌خیم می‌پردازیم.
فیبرو آدنوم‌ها
فیبرو آدنوم‌ها شایع‌ترین نوع توده‌های خوش‌خیم پستان در خانم‌ها هستند که در سنین بین 20 تا 35 سال به وجود می‌آیند. این توده‌های خوش‌خیم در صورتی که به موقع شناسایی شوند به راحتی مهار شده و بدون نیاز به جراحی از بین می‌روند.
توده‌های فیبروکیستیک
فیبروکیستیک‌ها اندازه بسیار کوچکی داشته و حتی قابل لمس نیستند. آن‌ها به علت تحلیل بافت سینه در خانم‌های 35 تا 50 ساله به وجود می‌آیند و احتمال دارد در تست سونوگرافی با تعداد بالا نمایش داده شوند. هر چند این نوع از توده های خوش خیم پستان، هیچ خطری در زمینه ابتلا به بیماری سرطان سینه ندارند، اما باز هم باید توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار بگیرند. درد و تورم از عوارض آن‌ها بوده که بیشتر در دوران پریودی شدت پیدا می‌کنند و پس از آن از بین می‌روند.
نود و نه درصد این توده‌ها بدون جراحی برطرف می‌شوند و علاوه بر درمان دارویی مانند مصرف برخی از ویتامین‌ها که پزشک تجویز می‌کند، پرهیز از خوردن مواد‌غذایی محرک کافئین‌دار به بهبود درد و عوارض ناشی از آن کمک می‌کند.
کیست‌های ساده سینه
کیست توده‌ای است با دیواره نازک که داخل آن را مایعی فرا گرفته است. احتمال ایجاد کیست در جاهای مختلف بدن به خصوص سینه خانم‌ها وجود دارد. تاکنون علت خاصی برای تولید این کیست‌ها از طرف متخصصین اعلام نشده است و اکثر آن‌ها هیچ ضرری برای سلامتی شخص ندارند.
کیست‌های داخل پستان که بیشتر در دوران جوانی رخ می‌دهند یکی از توده‌های خوش‌خیم سینه محسوب می‌شوند. در صورتی‌که این کیست‌ها قابل لمس بوده و دردناک باشند، پزشک متخصص با کمک سوزن کوچک آن‌ها را تخلیه می‌کند. اما اگر بعد از آن، مجدد تورم و درد کیسه تخلیه شده بازگردد، پزشک با روشی به نام ماموتوپی کیست را از سینه خارج می‌کند.
معمولاً برای درمان این کیست‌ها از عمل جراحی و روش‌های تهاجمی استفاده نمی‌شود اما در صورتی که تورم کیست بسیار بالا بوده، مایع داخلی آن غیر شفاف و غیر طبیعی باشد یا در کنار آن توده دیگری مشاهده شود، پس از نمونه برداری احتمال دارد پزشک روش جراحی را برای خارج کردن کیست در نظر بگیرد. البته نباید نگران بود چون این کیست‌ها از نوع توده های خوش خیم پستان بوده و کاملا با کیست‌های کمپلیکه و کمپلکس متفاوت هستند.
نکروز چربی
افرادی که دارای سینه‌های بزرگی هستند ممکن است در اثر ضربه به سینه‌ها، چربی و بافت داخلی آن‌ها آسیب ببیند و تبدیل به توده‌ای بدون درد شود. به طور معمول این توده‌ها در طول زمان از بین می‌روند و نیاز به درمان خاصی ندارند. اما در برخی موارد به دلیل ظاهر و اندازه‌ای که دارند، خوش‌خیم بودن آن‌ها برای پزشک قابل تشخیص نبوده و آزمایش نمونه برداری از توده انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید : آموزش IUD گذاری برای ماماها
علائم هشدار‌دهنده وجود توده های خوش خیم پستان
اصلی‌ترین و اولین راه تشخیص توده در سینه، معاینه دستی آن‌ها پس از پایان دوره قاعدگی توسط خود فرد است. در کنار این روش برخی از علائم مانند تورم، حساس‌شدن سینه‌ها و احساس درد در دوره قاعدگی می‌تواند زنگ خطری برای وجود توده داخل سینه باشد. همچنین علائم هشدار‌دهنده دیگری مانند موارد زیر وجود دارند که باید به سرعت پیگیری شده و مورد ارزیابی قرار بگیرند.
- تغییر رنگ، نامتقارن شدن سینه، تغییر در ساختار پوست سینه؛
- بروز ترشحات خونی از نوک سینه؛
- درد شدید در سینه‌ها؛
- تغییر شکل محسوس سینه و افزایش اندازه آن همراه با تورم؛
- از بین نرفتن علائم حساس‌شدن سینه‌ها پس از پایان دوران قاعدگی؛
- وجود علائم محسوس توده در سینه بدون لمس و معاینه عمقی و احساس حرکت آن در سینه‌ها.
تشخیص بیماری‌های خوش‌خیم سینه
روش‌هایی که برای تشخیص توده‌های خوش‌خیم استفاده می‌شود همان تست‌هایی است که برای تشخیص توده‌های بدخیم سرطان سینه به کار می‌رود. برخی از روش‌های تشخیصی که متناسب با پرونده پزشکی بیمار و شرایط آن انتخاب می‌شوند عبارتند از:
- انجام تست‌های تصویربرداری، ماموگرافی،IRM از داخل بافت سینه می‌تواند اطلاعات مفیدی در خصوص احتمال وجود توده های خوش خیم پستان در اختیار پزشک قرار بدهد.
- بررسی ترشحات نوک سینه که برای تشخیص خون یا بافت‌های سلولی احتمالی داخل آن انجام می‌شوند روش دیگری برای تشخیص است.
- نمونه برداری از بافت توده‌ها و بررسی میکروسکوپی آن که بیوپسی نام دارد نیز از روش‌های بسیار پرکاربرد شناختی محسوب می‌شود.
روش درمان توده سینه
به غیر از مواردی معدود، روش‌های تهاجمی و جراحی راه‌حل انتخابی برای درمان توده‌های خوش‌خیم محسوب نمی‌شوند.
استفاده از ژل، روغن استحمام‌کردن و استفاده از پدهای گرم‌کننده برای ماساژ توده‌های داخل سینه از روش‌های معمول تسکین درد و درمان آن‌ها است.
بیشتر بخوانید : بیماری های خوش خیم پستان
جراحی توده‌های خوش‌خیم سینه
در حالت‌های زیر پزشک متخصص به خارج کردن توده سرطانی اقدام می‌کند.
- سن بالای بیمار و احتمال پیشرفت توده و تبدیل شدن به غده سرطانی؛
- تشخیص پیش سرطانی بودن غده به وجود آمده داخل سینه به کمک معاینات مختلف؛
- تغییرات یا افزایش سلول‌های توده ایجاد شده در سنین 40 تا 60 سال، به جهت افزایش احتمال تبدیل توده خوش‌خیم به غده سرطانی.
جمع بندی
اکثر بانوان در طول زندگی خود احتمال دارد با توده‌های خوش‌خیمی که داخل سینه آن ها به وجود می‌آید مواجه شوند. آگاهی از انواع مختلف این توده‌ها و روش‌های درمان و پیگیری، باعث می‌شود که فرد دچار استرس نشده و اقدامات مورد نیاز را انجام دهد. کسانی که دارای سابقه فامیلی ابتلا به بیماری‌های سرطان پستان یا توده‌های مختلف هستند، باید زیر نظر پزشک متخصص تست‌های دوره‌ای مورد نیاز را انجام دهند تا از احتمال تبدیل توده‌های خوش‌خیم به غده‌های سرطانی جلوگیری شود.
