مراقبت‌های پس از ختنه نوزاد

ختنه (Circumcision) یک عمل جراحی کوچک است که در آن پوست اضافی سر آلت تناسلی (پره ‌پوست) برداشته می‌شود. این عمل معمولاً در نوزادان پسر انجام می‌شود، اما در برخی موارد ممکن است در سنین بالاتر نیز انجام شود.

هدف از ختنه نوزادان

کاهش خطر عفونت‌های دستگاه ادراری در نوزادان و کودکان

مطالعات نشان داده‌اند که نوزادان ختنه‌شده در سال اول زندگی، ۱۰ برابر کمتر از نوزادان ختنه‌نشده دچار عفونت‌های ادراری می‌شوند. عفونت ادراری در کودکان می‌تواند منجر به آسیب کلیه و مشکلات جدی شود، بنابراین ختنه به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه توصیه می‌شود.

کاهش احتمال ابتلا به عفونت‌های مقاربتی (STIs) در بزرگسالی

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ختنه خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مانند HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی)، HPV (ویروس پاپیلومای انسانی که عامل زگیل تناسلی است) و HSV (ویروس تبخال تناسلی) را کاهش می‌دهد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) این موضوع را تأیید کرده و در برخی کشورها ختنه را به‌عنوان یک روش پیشگیری در برابر HIV توصیه می‌کند.

کاهش خطر سرطان آلت تناسلی در مردان

بررسی‌ها نشان داده که ختنه در دوران نوزادی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی را تا ۶۶٪ کاهش دهد. همچنین، ختنه می‌تواند خطر سرطان دهانه رحم را در زنان کاهش دهد، زیرا ویروس HPV در مردان ختنه‌شده کمتر دیده می‌شود.

پیشگیری از بیماری‌های التهابی آلت تناسلی

ختنه احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند فیموزیس (تنگی پوست ختنه‌گاه)، پارافیموزیس (گیر افتادن پوست ختنه‌گاه) و بالانیت (التهاب سر آلت تناسلی) را کاهش می‌دهد. این مشکلات در مردانی که ختنه نشده‌اند شایع‌تر است.

بهبود بهداشت و کاهش تجمع باکتری‌ها

در نوزادان و مردان ختنه‌نشده، زیر پوست پره‌پوست محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌شود که می‌تواند منجر به عفونت و بوی نامطبوع شود. ختنه باعث می‌شود تمیز نگه‌داشتن آلت تناسلی راحت‌تر شده و خطر عفونت‌های موضعی کاهش یابد.

از صفحه بهترین شیر خشک برای وزن گیری نوزاد بیشتر بخوانید: اگر نوزاد با شیر مادر تغذیه می‌شود، نیازی به مکمل DHA و AA ندارد، زیرا این چربی‌ها در شیر مادر وجود دارند، اما در صورتی که نوزاد از شیر خشک استفاده کند، شیر خشکی که حاوی این ترکیبات باشد، می‌تواند به رشد بهتر و وزن‌گیری مناسب کمک کند.

دلایل مخالفان ختنه و چالش‌های آن

1. عدم ضرورت پزشکی برای همه افراد

برخی پزشکان و متخصصان بر این باورند که ختنه یک اقدام پزشکی ضروری برای همه نوزادان نیست، زیرا بسیاری از مشکلاتی که ختنه از آن‌ها پیشگیری می‌کند، با رعایت بهداشت و مراقبت مناسب قابل کنترل هستند.

2. درد و ناراحتی نوزاد

گرچه ختنه در نوزادان با استفاده از بی‌حسی انجام می‌شود، اما همچنان می‌تواند باعث درد، التهاب و استرس برای نوزاد شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که تجربه درد در نوزادی می‌تواند اثرات کوتاه‌مدت و حتی بلندمدت بر سیستم عصبی داشته باشد.

3.احتمال عوارض جراحی

ختنه معمولاً یک عمل ایمن است، اما مانند هر جراحی، ممکن است با عوارضی مانند خونریزی، عفونت، چسبندگی پوست، عدم تقارن و آسیب به آلت تناسلی همراه باشد. در موارد نادر، اشتباه در برش ممکن است باعث مشکلات عملکردی در آینده شود.

4. کاهش حساسیت جنسی در بزرگسالی (بحث‌برانگیز)

برخی تحقیقات ادعا کرده‌اند که ختنه ممکن است باعث کاهش حساسیت جنسی در بزرگسالی شود، زیرا در این روش پایانه‌های عصبی موجود در پره‌پوست از بین می‌روند. بااین‌حال، این موضوع همچنان موردبحث است و شواهد قطعی درباره تأثیر آن بر لذت جنسی وجود ندارد.

۵. مسائل فرهنگی، مذهبی و حقوق کودک

در برخی کشورها، ختنه به دلایل فرهنگی و مذهبی انجام می‌شود، اما برخی جوامع معتقدند که ختنه بدون رضایت فرد (در نوزادی) ناقض حقوق کودک است و فرد باید در بزرگسالی خودش در این مورد تصمیم بگیرد.

در برخی کشورها، ختنه از نظر اخلاقی و قانونی مورد بحث است و در برخی مناطق (مانند برخی کشورهای اروپایی) محدودیت‌هایی برای انجام آن وجود دارد.

به طور کلی، ختنه مزایای علمی متعددی دارد، از جمله کاهش خطر عفونت‌های ادراری، بیماری‌های مقاربتی و مشکلات التهابی. اما درعین‌حال، مخالفان این عمل به چالش‌هایی مانند عدم ضرورت پزشکی، درد نوزاد، عوارض جراحی و مسائل حقوقی اشاره می‌کنند. تصمیم‌گیری درباره انجام ختنه باید بر اساس مشورت با پزشک، بررسی شرایط نوزاد و در نظر گرفتن جوانب مثبت و منفی انجام شود.

مطالعه بیشتر: شیر مادر بهترین و کامل‌ترین تغذیه برای نوزاد است. با این حال، برخی مادران نگران کافی بودن شیرشان یا وزن‌گیری نوزادشان هستند. تغذیه صحیح، سبک زندگی سالم و رعایت نکات شیردهی می‌تواند تأثیر زیادی در افزایش شیر و کمک به رشد نوزاد داشته باشد. برای مطالعه بیشتر به صفحه تقویت شیر مادر برای وزن گیری نوزاد مراجعه کنید.

روش‌های انجام ختنه

ختنه به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که بسته به سن نوزاد، تکنیک جراحی و نظر پزشک متفاوت است. متداول‌ترین روش‌ها عبارتند از:

1. روش جراحی با تیغ یا قیچی (روش سنتی)

• در این روش، جراح پوست ختنه‌گاه را با تیغ جراحی یا قیچی برش داده و سپس خونریزی را با بخیه یا کوتر کنترل می‌کند.
• این روش معمولاً در بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود و نیاز به مراقبت بعد از عمل دارد.

2. روش حلقه‌ای (Plastibell)

• یک حلقه پلاستیکی دور پوست ختنه‌گاه قرار داده شده و با نخ مخصوصی سفت می‌شود.
• پس از چند روز، پوست اضافی خودبه‌خود خشک شده و همراه با حلقه می‌افتد.
• این روش بیشتر برای نوزادان استفاده می‌شود و خونریزی کمتری دارد.

3. روش کلیپس (Gomco Clamp)

• در این روش، یک وسیله مخصوص (گومکو کلمپ) روی پوست ختنه‌گاه قرار گرفته و با اعمال فشار، خون‌رسانی به آن قطع می‌شود.
• سپس پوست اضافه با تیغ بریده شده و بدون نیاز به بخیه بهبود می‌یابد.
• معمولاً برای نوزادان انجام می‌شود و میزان خونریزی کمی دارد.

4. روش کلمپ Mogen

• یک گیره فلزی روی پوست قرار می‌گیرد و پس از برش پوست، گیره برداشته می‌شود.
• این روش سریع‌تر از سایر روش‌ها است و نیازی به بخیه ندارد.
• معمولاً برای نوزادان انجام می‌شود.

5. روش لیزری

• در این روش، به جای تیغ یا قیچی، از لیزر برای برش پوست استفاده می‌شود.
• خونریزی کمتری دارد و دوره بهبودی سریع‌تر است، اما تجهیزات خاصی نیاز دارد.

6. روش کوتر (Electrocautery)

• در این روش از حرارت برای بریدن پوست و جلوگیری از خونریزی استفاده می‌شود.
• بیشتر در سنین بالاتر کاربرد دارد.

پاسخ علمی به سؤالات رایج درباره ختنه نوزادان

۱. آیا بیهوشی در ختنه ایمن است؟

ختنه معمولاً با روش‌های بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و نیازی به بیهوشی عمومی ندارد. روش‌های بی‌حسی رایج شامل موارد زیر است:

• بی‌حسی موضعی با کرم لیدوکائین (EMLA cream): این کرم قبل از عمل روی پوست ناحیه تناسلی مالیده می‌شود تا حساسیت ناحیه کاهش یابد. اثر آن بعد از ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ظاهر می‌شود.
• تزریق بی‌حسی موضعی (مانند لیدوکائین یا بوپیواکائین): این روش یکی از موثرترین روش‌های کاهش درد در هنگام ختنه است. داروی بی‌حسی در اطراف عصب آلت تناسلی تزریق می‌شود که باعث کاهش درد تا چند ساعت پس از عمل می‌شود.
• حلقه بی‌حسی (Dorsal Penile Nerve Block – DPNB): در این روش، پزشک ماده بی‌حسی را در نزدیکی اعصاب آلت تناسلی تزریق می‌کند که مانع انتقال حس درد به مغز می‌شود. این روش معمولاً مؤثرتر از بی‌حسی موضعی سطحی است.
• بیهوشی عمومی (در موارد خاص): بیهوشی عمومی معمولاً برای نوزادان توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند عوارضی مانند مشکلات تنفسی و افت اکسیژن ایجاد کند. در برخی موارد (مثلاً برای کودکان بزرگ‌تر یا موارد پیچیده)، ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود، اما باید تحت نظر متخصص بیهوشی انجام شود.

2. آیا بی‌حسی موضعی کاملاً ایمن است؟

بله، بی‌حسی موضعی در نوزادان ایمن است و عوارض بسیار کمی دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از بی‌حسی موضعی میزان درد و ناراحتی نوزاد را به طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. در برخی موارد نادر، ممکن است حساسیت به داروی بی‌حسی یا افت موقتی فشار خون رخ دهد، اما این موارد بسیار کم هستند.

3. آیا درد ختنه برای نوزاد شدید است؟

نوزادان نسبت به درد حساس هستند، اما شدت درد به روش ختنه، میزان بی‌حسی استفاده‌شده و آستانه تحمل نوزاد بستگی دارد.

میزان درد در روش‌های مختلف ختنه

• روش حلقه پلاستیبل (Plastibell): این روش نسبت به روش جراحی با تیغ درد کمتری دارد، زیرا حلقه پلاستیکی باعث قطع خون‌رسانی به پوست شده و پس از چند روز خودبه‌خود می‌افتد.
• روش گومکو (Gomco Clamp) و موگن (Mogen Clamp): این روش‌ها نیز با درد متوسطی همراه هستند، اما اگر از بی‌حسی استفاده شود، میزان ناراحتی نوزاد کاهش می‌یابد.
• ختنه با لیزر یا الکتروکوتر: معمولاً درد کمتری دارد، زیرا خونریزی کمتر بوده و زخم سریع‌تر بهبود می‌یابد.

4. آیا نوزاد درد را حس می‌کند؟

بدون استفاده از بی‌حسی، نوزادان می‌توانند در هنگام ختنه واکنش‌های شدیدی نشان دهند، از جمله گریه شدید، افزایش ضربان قلب و افزایش سطح هورمون‌های استرس (مانند کورتیزول).

تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از بی‌حسی موضعی می‌تواند میزان درد را تا ۸۰٪ کاهش دهد. برای کاهش بیشتر درد، پزشکان توصیه می‌کنند که علاوه بر بی‌حسی، نوزاد در هنگام عمل با ساکارز (آب قند)، شیر مادر یا پستانک تسکین داده شود.

5. میزان درد بعد از ختنه چگونه است؟

معمولاً نوزاد تا ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از ختنه مقداری درد و التهاب دارد. استفاده از پمادهای تسکین‌دهنده (مانند وازلین یا لیدوکائین)، حمام آب گرم و استامینوفن خوراکی می‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. بیشتر نوزادان بعد از یک هفته کاملاً بهبود پیدا می‌کنند و دیگر احساس ناراحتی ندارند.

6. چرا ختنه در نوزادی بهتر است؟

• بهبود سریع‌تر: زخم‌های نوزاد سریع‌تر ترمیم می‌شوند و احتمال ایجاد جای زخم کمتر است.
• درد و استرس کمتر: در نوزادی، واکنش سیستم عصبی به درد کمتر از کودکان بزرگ‌تر است.
• کاهش خطر عفونت ادراری: نوزادانی که زودتر ختنه می‌شوند، کمتر در معرض عفونت‌های ادراری قرار می‌گیرند.
• راحتی در انجام عمل: ختنه در نوزادان با تکنیک‌های ساده‌تری انجام می‌شود و نیاز به بخیه‌های پیچیده ندارد.

ختنه در سنین بالاتر (کودکی و نوجوانی)

اگر ختنه در نوزادی انجام نشود، ممکن است والدین بخواهند آن را در سنین بالاتر انجام دهند. در این سنین، بهبودی کندتر است، احتمال خونریزی بیشتر است، و نیاز به بخیه و مراقبت‌های خاص دارد. همچنین، درد و استرس در کودکان بزرگ‌تر بیشتر است و معمولاً نیاز به بیهوشی عمومی دارند.

زمان مناسب برای ختنه

• در بیشتر موارد، ختنه در نوزادان ۱ تا ۴ هفته پس از تولد انجام می‌شود، زیرا در این سن، بهبودی سریع‌تر اتفاق می‌افتد و نوزاد درد کمتری احساس می‌کند.
• در برخی موارد خاص، مانند بیماری‌های خونی، نقص‌های مادرزادی آلت تناسلی یا مشکلات انعقادی، ممکن است پزشک ختنه را به تعویق بیندازد یا آن را توصیه نکند.

چه زمانی نباید ختنه انجام شود؟

ختنه یک عمل جراحی نسبتاً ایمن است، اما در برخی شرایط، انجام آن ممکن است خطرناک باشد یا به تعویق بیفتد. در این موارد، پزشک باید قبل از تصمیم‌گیری، نوزاد را به‌دقت ارزیابی کند.

1. مشکلات انعقادی و اختلالات خونریزی‌دهنده

• هموفیلی و سایر اختلالات انعقادی:در نوزادانی که دچار بیماری‌های انعقادی مانند هموفیلی، ترومبوسیتوپنی (کمبود پلاکت) یا بیماری فون ویلبراند هستند، ختنه می‌تواند باعث خونریزی شدید و غیرقابل‌کنترل شود. قبل از ختنه، باید آزمایش‌های انعقادی انجام شود و در صورت وجود اختلال، مشورت با متخصص خون و انعقاد ضروری است.
• کمبود ویتامین K در نوزادان: نوزادانی که دچار کمبود ویتامین K هستند (به‌ویژه نوزادانی که هنگام تولد این ویتامین را دریافت نکرده‌اند)، ممکن است در معرض خونریزی شدید باشند. به همین دلیل، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که ختنه حداقل ۲۴ ساعت پس از تزریق ویتامین K انجام شود.

2. نوزادان نارس یا کم‌وزن

نوزادان با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم یا نارس (زیر ۳۷ هفته بارداری). در نوزادانی که زودتر از موعد متولد شده‌اند یا وزن کمی دارند، سیستم ایمنی ضعیف‌تر است و روند بهبود زخم کندتر خواهد بود. ختنه در این نوزادان ممکن است به خونریزی، عفونت و مشکلات ترمیم زخم منجر شود. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که ختنه تا زمان رسیدن نوزاد به وزن مناسب (۲.۵ کیلوگرم به بالا) به تعویق بیفتد.

3. نقص‌های مادرزادی آلت تناسلی

• هیپوسپادیاس (Hypospadias): در این نقص مادرزادی، سوراخ مجرای ادرار در قسمت پایین‌تر از نوک آلت تناسلی قرار دارد. در این موارد، پره‌پوست (پوست ختنه‌گاه) ممکن است برای جراحی اصلاحی بعدی موردنیاز باشد، بنابراین ختنه نباید انجام شود.
• اپیسپادیاس (Epispadias): حالتی است که در آن مجرای ادرار در قسمت بالایی آلت تناسلی قرار دارد. این نوزادان معمولاً نیاز به جراحی ترمیمی دارند و نباید ختنه شوند.
• کوردی (Chordee): در این وضعیت، آلت تناسلی به سمت پایین انحنا دارد. این نوزادان معمولاً برای اصلاح انحنا نیاز به جراحی دارند و ختنه قبل از عمل اصلاحی توصیه نمی‌شود.
• میکروپنیس (Micropenis): اگر اندازه آلت تناسلی نوزاد خیلی کوچک‌تر از حد طبیعی باشد، ممکن است به درمان‌های هورمونی نیاز داشته باشد و نباید فوراً ختنه شود.
• بافت غیرطبیعی یا چسبندگی شدید پوست: در برخی نوزادان، پوست ختنه‌گاه به طور غیرعادی به سر آلت متصل است و ختنه ممکن است باعث زخم یا تغییر شکل آلت شود.

4. نوزادانی با مشکلات پزشکی جدی یا بیماری‌های زمینه‌ای

• عفونت‌های شدید در نوزاد (مانند سپسیس نوزادی): اگر نوزاد دچار عفونت شدید یا تب باشد، سیستم ایمنی او ضعیف است و احتمال عوارضی مانند عفونت زخم یا تاخیر در بهبود افزایش می‌یابد. در این شرایط، ختنه باید تا زمان بهبودی کامل به تعویق بیفتد.
• مشکلات قلبی مادرزادی: نوزادانی که دچار نقص‌های قلبی پیچیده هستند، ممکن است تحمل استرس جراحی و خونریزی را نداشته باشند. در این موارد، پزشک باید قبل از تصمیم‌گیری با متخصص قلب اطفال مشورت کند.
• اختلالات متابولیک یا بیماری‌های ژنتیکی: برخی از بیماری‌های نادر مانند گالاکتوزمی، بیماری‌های ذخیره‌ای لیزوزومی یا کمبود آنزیمی ممکن است باعث افزایش خطر خونریزی، کند شدن روند ترمیم زخم یا اختلال در بهبود بعد از عمل شوند.

5. مشکلات مربوط به وضعیت عمومی نوزاد پس از تولد

• زردی شدید نوزادی (Hyperbilirubinemia): اگر سطح بیلی‌روبین خون نوزاد بسیار بالا باشد، ممکن است نیاز به فتوتراپی یا سایر درمان‌های پزشکی داشته باشد. ختنه در این شرایط می‌تواند استرس اضافی برای بدن نوزاد ایجاد کند و بهتر است به تعویق بیفتد.
• کم‌آبی و کاهش وزن شدید پس از تولد: نوزادانی که دچار کم‌آبی یا کاهش وزن بیش از حد پس از تولد هستند، ممکن است ضعیف‌تر باشند و احتمال بروز عوارض پس از ختنه در آن‌ها بیشتر باشد.

6. سابقه خانوادگی مشکلات ناشی از ختنه

اگر در خانواده، سابقه خونریزی‌های غیرطبیعی یا مشکلات پس از ختنه وجود دارد، باید قبل از انجام ختنه، آزمایش‌های انعقادی انجام شود. اگر در برادر یا بستگان نزدیک نوزاد، عوارض شدید پس از ختنه (مانند خونریزی طولانی‌مدت) گزارش شده باشد، بهتر است ختنه با احتیاط و تحت نظارت متخصص انجام شود.

تأثیرات روانی و عاطفی ختنه

ختنه معمولاً به‌عنوان یک اقدام پزشکی یا مذهبی در بسیاری از فرهنگ‌ها انجام می‌شود، اما تحقیقات نشان داده‌اند که این عمل می‌تواند تأثیراتی بر روان و احساسات فرد در مراحل مختلف زندگی داشته باشد. این تأثیرات می‌توانند شامل واکنش‌های نوزاد به درد، تأثیرات احتمالی بر رشد روانی-عاطفی و دیدگاه‌های روانشناسان در این مورد باشند.

۱. تأثیر احتمالی بر نوزاد و کودک

الف) واکنش‌های نوزاد به درد و استرس

نوزادان نسبت به درد حساس هستند و واکنش آن‌ها به ختنه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• افزایش ضربان قلب و فشار خون در هنگام عمل
• افزایش سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول در خون
• تغییرات در الگوی خواب و تغذیه پس از ختنه

تحقیقات نشان داده‌اند که نوزادانی که بدون بی‌حسی ختنه می‌شوند، میزان استرس و ناراحتی بیشتری تجربه می‌کنند. اگرچه این استرس معمولاً کوتاه‌مدت است، اما برخی دانشمندان معتقدند که درد اولیه می‌تواند تأثیراتی بر حساسیت سیستم عصبی و نحوه پردازش درد در آینده داشته باشد.

ب) تأثیر بر پیوند عاطفی با مادر و شیردهی

برخی مطالعات نشان داده‌اند که نوزادانی که درد شدیدی را تجربه می‌کنند، ممکن است در روزهای پس از ختنه دچار کاهش اشتها شوند و میزان مکیدن شیر کمتر شود.

اگر نوزاد پس از ختنه بی‌قرار باشد، ممکن است مادر نیز دچار اضطراب شود که این موضوع می‌تواند روی رابطه عاطفی مادر و نوزاد (Bonding) تأثیر بگذارد.

البته اگر بی‌حسی مناسب و مراقبت صحیح پس از عمل انجام شود، این تأثیرات معمولاً موقتی هستند و نوزاد پس از چند روز به وضعیت طبیعی بازمی‌گردد.

ج) تأثیرات احتمالی بلندمدت بر سلامت روان

برخی از تحقیقات مطرح کرده‌اند که تجربه درد شدید در نوزادی ممکن است با تغییر در نحوه پردازش استرس در دوران بزرگسالی مرتبط باشد.

برخی از دانشمندان معتقدند که نوزادانی که در اوایل زندگی درد شدیدی را تجربه می‌کنند، ممکن است در آینده نسبت به درد و استرس حساس‌تر شوند.

اما برخی دیگر از تحقیقات نشان داده‌اند که این تأثیرات موقتی هستند و شواهد قطعی درباره ارتباط ختنه و مشکلات سلامت روان در بزرگسالی وجود ندارد.

۲. دیدگاه‌های روانشناسان درباره ختنه

الف) روانشناسانی که ختنه را یک تجربه استرس‌زا می‌دانند

• نظریه آسیب روانی ناشی از درد نوزادی: برخی روانشناسان معتقدند که نوزادان تجارب دردناک را به‌صورت ناخودآگاه در حافظه احساسی خود ثبت می‌کنند و ممکن است این تجربه اولیه بر واکنش‌های عاطفی و حساسیت به استرس در آینده تأثیر بگذارد.
• مطالعاتی در حیوانات نشان داده که استرس شدید در نوزادی می‌تواند باعث تغییر در سیستم عصبی و افزایش اضطراب در بزرگسالی شود. بااین‌حال، این یافته‌ها هنوز به‌طور قطعی در مورد انسان تأیید نشده‌اند.

ب) دیدگاه روانشناسانی که تأثیر روانی ختنه را ناچیز می‌دانند

• بسیاری از روانشناسان بر این باورند که ختنه در دوران نوزادی تأثیر عاطفی پایدار بر فرد نمی‌گذارد، زیرا نوزادان درک شناختی پیشرفته‌ای از این تجربه ندارند.
• تجربه‌های دردناک دیگری مانند واکسن‌زدن یا آسیب‌های جزئی در کودکی نیز وجود دارند که معمولاً تأثیر بلندمدتی بر سلامت روان ندارند.
• همچنین، در فرهنگ‌هایی که ختنه یک عمل رایج است، فرد در بزرگسالی احساس منفی خاصی نسبت به آن ندارد، زیرا آن را بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی خود می‌داند.

3. تأثیرات فرهنگی و روانی ختنه در بزرگسالی

• احساسات متفاوت در افراد ختنه‌شده: برخی از مردان ختنه‌شده هیچ احساس منفی‌ای نسبت به این موضوع ندارند و آن را بخشی از هویت دینی یا خانوادگی خود می‌دانند. در مقابل، برخی از افرادی که در بزرگسالی متوجه ختنه‌شدن خود شده‌اند، ممکن است احساس نارضایتی یا عدم رضایت از بدن خود داشته باشند. این مسئله معمولاً در جوامعی که ختنه کمتر رایج است، بیشتر دیده می‌شود.
• ختنه و تأثیر آن بر تصویر ذهنی از بدن (Body Image): برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تصور فرد از بدن خود (Body Image) ممکن است تحت تأثیر ختنه قرار بگیرد، اما این موضوع بستگی به نگرش فرهنگی و تربیتی فرد دارد. در جوامعی که ختنه یک امر طبیعی محسوب می‌شود، مردان معمولاً نگرش منفی نسبت به آن ندارند.

مراقبت از نوزاد پس از ختنه

۱. کنترل درد و التهاب

• پس از ختنه، ممکن است نوزاد تا چند روز درد و ناراحتی داشته باشد. پمادهای بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین و یا استامینوفن خوراکی برای کاهش درد توصیه می شود.
• استفاده از کمپرس سرد (با یک پارچه تمیز و خنک) می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.

۲. بهداشت و تمیز نگه‌داشتن محل زخم

• ناحیه ختنه‌شده باید تمیز و خشک نگه داشته شود.
• با هر بار تعویض پوشک نوزاد، محل ختنه با آب ولرم شسته و به‌آرامی خشک شود.
• از صابون‌های معطر یا دستمال مرطوب حاوی الکل خودداری شود، زیرا ممکن است باعث تحریک و سوزش شود.

۳. استفاده از پمادهای مناسب

• توصیه می شود که روی ناحیه ختنه‌شده، پماد وازلین یا آنتی‌بیوتیک موضعی (مانند جنتامایسین) استفاده شود تا از چسبیدن زخم به پوشک جلوگیری شود.
• این کار را تا چند روز (حدود یک هفته) پس از ختنه باید ادامه داد.

۴. نحوه بستن پوشک

• پوشک نوزادنباید خیلی سفت بسته شود تا از اصطکاک و فشار روی زخم جلوگیری شود.
• در روزهای اول بهتر است نوزاد را در معرض هوا قرار گیرد تا روند بهبود تسریع شود.

۵. تشخیص علائم عفونت بعد از ختنه

• قرمزی و تورم شدید در اطراف محل ختنه
• ترشح چرکی یا بوی نامطبوع از زخم
• تب بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد
• مشکل در ادرار کردن یا کاهش دفعات ادرار

۶. آگاهی از روند بهبود طبیعی

• معمولاً ناحیه ختنه‌شده طی ۷ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابد.
• ممکن است یک لایه زردرنگ روی زخم ایجاد شود که طبیعی است و نباید آن را پاک کرد.
• گاهی بعد از افتادن بخیه‌ها، ممکن است کمی خونریزی خفیف دیده شود که با فشار دادن آرام با گاز استریل متوقف می‌شود.

۷. زمان مراجعه به پزشک

در موارد زیر باید سریعاً با پزشک تماس گرفت:

• خونریزی بیش از حد که با فشار آرام متوقف نمی‌شود.
• نوزاد بیش از حد بی‌قرار است و گریه‌های غیرطبیعی دارد.
• تا ۱۲ ساعت پس از ختنه ادرار نکرده است.

ختنه در جوامع غربی

ختنه در ایالات متحده آمریکا

• در ایالات متحده، ختنه بیشتر به دلایل پزشکی و بهداشتی انجام می‌شود و ارتباطی با مذهب ندارد.
• در دهه‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰، بیش از ۸۰٪ نوزادان پسر در آمریکا ختنه می‌شدند، اما امروزه این رقم کاهش یافته و به حدود ۵۵-۶۰٪ رسیده است.

دلایل انجام ختنه در آمریکا

• کاهش خطر عفونت‌های ادراری
• کاهش بیماری‌های مقاربتی
• تأثیرات فرهنگی و سنتی

✅ برخی از گروه‌های مدافع حقوق بشر در آمریکا مخالف ختنه نوزادان هستند و معتقدند که این کار باید در بزرگسالی با رضایت فرد انجام شود.

ختنه در اروپا

• در بسیاری از کشورهای اروپایی، ختنه کمتر رایج است و معمولاً فقط در جوامع مسلمان و یهودی انجام می‌شود.
• برخی کشورها مانند آلمان، دانمارک و سوئد قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای ختنه کودکان دارند و برخی گروه‌های حقوق بشری آن را ناقض حقوق کودکان می‌دانند.
• در برخی کشورها، بحث‌هایی درباره ممنوعیت ختنه کودکان به‌دلیل عدم رضایت فرد مطرح شده است، اما همچنان در جوامع مذهبی انجام می‌شود.

قوانین ختنه در استرالیا و کانادا

• در استرالیا و کانادا، میزان ختنه در حال کاهش است و در حال حاضر کمتر از ۳۰٪ نوزادان پسر ختنه می‌شوند.
• در برخی ایالت‌های استرالیا، ختنه فقط در موارد پزشکی یا مذهبی مجاز است و در بیمارستان‌های دولتی انجام نمی‌شود.

ختنه در آمریکای لاتین

• در بیشتر کشورهای آمریکای جنوبی (مانند برزیل، آرژانتین و مکزیک)، ختنه یک عمل نادر است و معمولاً فقط در جوامع یهودی و مسلمان انجام می‌شود.
• بهداشت عمومی در این کشورها بر آموزش بهداشت فردی و پیشگیری از عفونت‌ها تمرکز دارد و ختنه به‌عنوان یک اقدام پزشکی توصیه نمی‌شود.

مطالعه بیشتر: ستون فقرات نوزاد یکی از حساس‌ترین بخش‌های بدن او است که نیاز به مراقبت ویژه دارد. ستون فقرات نقش اساسی در حرکت، تعادل و حفاظت از سیستم عصبی دارد. در ماه‌های اول زندگی، ستون فقرات به‌طور کامل شکل نگرفته و استخوان‌ها هنوز نرم و انعطاف‌پذیر هستند. بنابراین، مراقبت صحیح از آن می‌تواند از بروز مشکلات اسکلتی و حرکتی در آینده جلوگیری کند. برای مطالعه بیشتر به صفحه مراقبت از ستون فقرات نوزاد مراجعه کنید.

سوالات متداول در مورد مراقبت های بعد از ختنه نوزاد

• آیا ختنه برای همه نوزادان ضروری است؟

ختنه یک اقدام پیشگیرانه است که می‌تواند خطر عفونت‌های ادراری، بیماری‌های مقاربتی و برخی مشکلات دیگر را کاهش دهد. بااین‌حال، برای همه نوزادان ضروری نیست و برخی پزشکان معتقدند که رعایت بهداشت شخصی می‌تواند از بسیاری از این مشکلات جلوگیری کند.

• ختنه چه فوایدی برای سلامت دارد؟

ختنه می‌تواند خطر عفونت‌های ادراری در نوزادی، بیماری‌های مقاربتی در بزرگسالی، سرطان آلت تناسلی و برخی بیماری‌های التهابی مانند فیموزیس و پارافیموزیس را کاهش دهد. همچنین، به بهداشت بهتر و کاهش تجمع باکتری‌ها کمک می‌کند.

• آیا ختنه عوارضی دارد؟

ختنه معمولاً ایمن است، اما ممکن است عوارضی مانند خونریزی، عفونت، چسبندگی پوست، عدم تقارن و در موارد نادر آسیب به آلت تناسلی داشته باشد. استفاده از تکنیک‌های مناسب و رعایت مراقبت‌های پس از عمل می‌تواند احتمال این عوارض را کاهش دهد.

• بهترین زمان برای انجام ختنه چه سنی است؟

ختنه معمولاً در نوزادان ۱ تا ۴ هفته انجام می‌شود، زیرا در این سن، زخم سریع‌تر ترمیم شده و درد کمتری احساس می‌شود. در سنین بالاتر، بهبودی کندتر بوده و نیاز به بخیه و مراقبت‌های بیشتری دارد.

• آیا ختنه باعث کاهش حساسیت جنسی در آینده می‌شود؟

این موضوع همچنان موردبحث است. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ختنه ممکن است حساسیت جنسی را کاهش دهد، اما شواهد قطعی در این زمینه وجود ندارد. بسیاری از افراد ختنه‌شده در بزرگسالی هیچ تفاوتی در عملکرد جنسی احساس نمی‌کنند.