مدرک PLC مامایی، مامای همراه
| زایمان فیزیولوژیک | زایمان طبیعی بدون استفاده از دارو و با حداقل مداخلات پزشکی، بدن مادر با ترشح هورمون‌ها به طور طبیعی آماده میشود. |
| مامای همراه (دولا) | فردی که از بارداری تا پس از زایمان، به مادران کمک می‌کند. مامای همراه در کنترل درد، کاهش اضطراب و حمایت روحی و جسمی از مادر نقش دارد. |
| مدرک PLC مامایی | مدرک تخصصی برای ماماهایی که قصد دارند به عنوان مامای همراه در زایمان فیزیولوژیک فعالیت کنند. این مدرک شامل 60 ساعت تئوری و 8 ساعت عملی است. |
| وظایف مامای همراه قبل از زایمان | برگزاری کلاسهای آمادگی زایمان، آگاه‌سازی مادر از فرایند زایمان، آموزش کنترل درد، و انجام تمرینات ورزشی برای تسهیل زایمان طبیعی. |
| وظایف مامای همراه در حین زایمان | حمایت روحی و فیزیکی از مادر، جلوگیری از مداخلات غیرضروری، آموزش تکنیکهای تنفس، استفاده از دوش آب گرم و روغن ماساژ، کنترل علائم حیاتی مادر و جنین. |
| وظایف مامای همراه بعد از زایمان | کمک به شیردهی مادر، نظارت بر سلامت نوزاد، ثبت پیشرفت‌های زایمانی، و آموزش تمرینات توانبخشی پس از زایمان. |
| بیمارستان دوستدار مادر | بیمارستان‌هایی که خدمات ویژه‌ای برای حمایت از مادران و کودکان ارائه میدهند، مانند برگزاری کلاسهای آمادگی زایمان، مراقبتهای دوران بارداری و کاهش درد. |
| کلاسهای آمادگی برای زایمان | این کلاسها برای کاهش استرس، آموزش مهارتهای عصبی عضلانی، افزایش اعتماد به نفس، و کمک به مادر در کاهش و کنترل درد زایمان برگزار میشوند. |
| مدت زمان کلاسهای آمادگی برای زایمان | کلاسها از نیمه دوم بارداری شروع شده و در هفته 37 به پایان می‌رسد. تعداد جلسات 8 عدد با مدت زمان هر جلسه 90 دقیقه است. |
| سرفصل‌های دوره PLC | شامل اصول و اهداف کلاسهای آمادگی زایمان، فیزیولوژی بارداری و درد زایمان، تکنیکهای تنفسی و ریلکسیشن، و مدیریت استرس و درد در دوران بارداری و زایمان. |
| فرصت‌های شغلی مدرک PLC | ماماهای دارای مدرک PLC می‌توانند در مراکز درمانی دولتی و خصوصی و مطب‌ها به عنوان مامای همراه فعالیت کنند. |
زایمان فیزیولوژیک و طبیعی به عنوان روشی امن و کم‌درد برای تولد نوزاد، نیازمند رعایت اصول خاص و حمایت‌های متناسب از مادر در طول این فرایند حساس است. یکی از ارکان اصلی در این رویکرد، آموزش مادران از طریق کلاسهای آمادگی برای زایمان است که به آن‌ها مهارتهای لازم برای تجربهای سالم و کم‌درد را آموزش میدهد. در این میان، ماماهای همراه یا همان “دولا” نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. این افراد که آموزش‌های تخصصی در زمینه زایمان فیزیولوژیک را گذرانده‌اند، از لحظه شروع بارداری تا پس از زایمان در کنار مادران هستند و با ارائه حمایت‌های روحی، فیزیکی و آموزشی به مادران، از جمله کاهش استرس و درد زایمان، تجربهای مثبت از این فرایند را برای آن‌ها فراهم می‌کنند. ماماهای همراه به ویژه پس از دریافت مدرک تخصصی PLC (پیشرفته کلاسهای آمادگی زایمان)، توانایی ارائه این خدمات را به صورت حرفه‌ای و مؤثر دارند و نقش بسیار مهمی در ترویج زایمان‌های طبیعی و فیزیولوژیک ایفا می‌کنند.
مامای همراه چیست؟
مامای همراه، که در دنیا به نام «دولا» شناخته میشود، فردی است که پس از گذراندن دورههای آمادگی زایمان و روشهای کاهش درد، از ابتدای بارداری تا بعد از زایمان به مادران کمک می‌کند. این مامای همراه می‌تواند در دوران بارداری مشاور و حامی مادر باشد، در کلاسهای آمادگی زایمان شرکت کند و در صورت نیاز به مادر در انجام تمرینات ورزشی کمک کند. در زمان زایمان، مامای همراه در بیمارستان حضور دارد و با حمایت روحی و جسمی به کاهش درد و اضطراب مادر کمک می‌کند. بعد از زایمان نیز به مادر در شیردهی و مراقبت از نوزاد یاری می‌رساند. در ادامه در مورد وظایف مامای همراه به طور مفصل توضیح دده شده است.
مدرک PLC مامایی چیست؟
مدرک PLC (پیشرفته کلاسهای آمادگی زایمان) برای ماماهایی است که قصد دارند به عنوان مامای همراه در زایمان فیزیولوژیک فعالیت کنند. این مدرک با گذراندن دورههای آموزشی ۶۰ ساعت تئوری و ۸ ساعت عملی در جهاد دانشگاهی به ماماهای دارای مدرک کاردانی و بالاتر اعطا میشود. در ادامه، جزئیات بیشتری در مورد این دوره و نحوه دریافت مدرک توضیح داده شده است.
مطالعه بیشتر: برای داوطلبان و دانشجویان مامایی، بررسی نمونه کارنامه‌های قبولی در دانشگاه‌های سراسری و آزاد می‌تواند در برنامه‌ریزی تحصیلی و پیش‌بینی شانس قبولی بسیار مفید باشد. جهت دسترسی به این اطلاعات، مقاله نمونه کارنامه قبولی رشته مامایی دانشگاه سراسری و آزاد را مطالعه کنید.
زایمان فیزیولوژیک چیست؟
از زمان شروع بارداری، بدن با ترشح هورمون‌ها، خود را برای یک زایمان طبیعی آماده می‌کند. این هورمون‌ها روی عضلاتی مانند عضلات لگن، کمر و شکم تأثیر می‌گذارد تا مادر بتواند بدون دخالت دارو در پایان بارداری، زایمان کند. این گونه زایمان، زایمان فیزیولوژیک نامیده میشود که در آن پزشک و ماما هیچ دارویی به مادر تزریق نمی‌کنند، فقط فرد را تحت نظر قرار میدهند. زایمان فیزیولوژیک در واقع همان زایمان طبیعی است که بدون آمپول یا دیگر داروها انجام میشود.
بیمارستان دوستدار مادر
در ایران برای توانمند نمودن مادران و زنان ایرانی، راه اندازی بیمارستان های دوستدار مادر و برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان در برنامه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت و به دنبال آن تقویت مهارت و علم ماماها برای این خدمت رسانی برنامه ریزی گردید.
ارائه الگو جدید مراقبت به مادران به منظور تامین، حفظ و ارتقای سلامت مادران و بهبود شرایط زایمانی با توجه به سلامت و رضایت مادران هدف اصلی راه اندازی بیمارستان های دوستدار مادر و کودک است و به ماماهایی که این مهارت راه تقویت کنند و کلاس های آمادگی برای زایمان را اداره می کنند ماماهمراه یا دولا گفته می شود.
اقدامات بیمارستان های دوستدار مادر کودک
- ارائه مراقبت های دوران بارداری
- برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان
- خدمات تخصصی
- دسترسی به سطوح بالا و پایین
- ارائه خدمات با توجه به بهورهای مذهبی
- خودداری از مداخلات روتین
- همراه آموزش دیده
- اجازه حرکت در لیبر
- آموزش به کارکنان برای روش های غیر دارویی کاهش درد
- تشویق مادران و خانواده برای شیردهی
کلاس های آمادگی برای زایمان
اهداف کلاس آمادگی برای زایمان
این کلاس ها با هدف ارتقاء توانمندی، سلامت، آگاهی و نگرش مادران تشکیل می شود این اهداف شامل : دادن اطلاعات به منظور کاهش استرس، کاهش اضطراب و اصلاح تفکرات نادرست، آموزش مهارتهای عصبی عضلانی، کمک به مادر برای کاهش و کنترل درد با حداقل استفاده از دارو، افزایش اعتماد به نفس، مستحکم کردن ارتباط اعضای خانواده، تطابق مناسب با دوره پس از زایمان، آموزش روش های فرزنداوری، کمک به والدین برای کسب تجربه خوشایند، کسب رفتارهای بهداشتی مناسب، شیردهی موفق، افزایش اطلاعات در مورد بارداری، زایمان و نگهداری کودک، کاهش مصرف دارو در لیبر وزایمان، کاهش استرس و هیجان، کسب مهارت برای مقابله با درد، آماده کردن پدر و اعضای خانواده، کمک به والدین برای کسب تجربه خوشایند، می باشد.
خصوصیات کلاس آمادگی برای زایمان
ویژگی کلاس های آمادگی برای زایمان شامل ساده و قابل فهم بودن مفاهیم آموزشی، مرتبط بودن این مفاهیم با اهداف کلاس، با تاکید بر عوامل روانشناختی، رفتارهای و نقش والدی ماردان وهمسران و همچنین کاربرد تکنیک های قابل اجرا در مراحل لیبر و زایمان می باشد.
اصول کلاس آمادگی برای زایمان
این اصول شامل دادن اطلاعات دقیق به منظور کاهش ترس و اضطراب، یادگیری تکنیک های ریلکسیشن، کنترل عضلات، تکنیک های تنفس، ایجاد یک محیط آرام و حمایت کننده از مادران و جلب مشارکت همسران می باشد.
مکان کلاس آمادگی برای زایمان
آموزش تئوری در این کلاس ها شامل : آناتومی، فیزیولوژی، علائم خطر، تغذیه، بهداشت فردی، بهداشت روانی، تغییرات فیزیولوژیک، رشد و نمو جنین، تکنیک های کمک به خود و افزایش اعتماد به نفس مادر، تکنیک های حمایتی، نقش اجتماعی، عاطفی و روانشناختی، نقش پرسنل بهداشتی و درمانی، حق انتخاب روش زایمان، مسئولیت های مادر باردار در مراقبت از خود و کودک، زایمان پرخطر و فرآیند های مورد نیاز و مشارکت مادر، آماده شدن پدر و مادر، تور بخش زایمان، لیبر، بعد از زایمان، شیردهی و آشنایی با ارائه دهندگان خدمت می باشد.
طول دوره آموزشی
کلاسها از نیمه دوم بارداری برای هر زن باردار شروع می شود و در هفته 37 به پایان می رسد. تعداد جلسات 8 عدد می باشد و هر جلسه 90 دقیقه.
مطالعه بیشتر – آزمون استخدامی مامایی: در مقاله جامع آزمون استخدامی مامایی به معرفی آزمون استخدامی مامایی در ایران پرداخته شده است و اطلاعاتی درباره منابع مطالعه، مراحل آزمون، سازمان‌های جذب‌کننده، و نمونه سؤالات وجود دارد. آزمون شامل بخش‌های عمومی و تخصصی است و پس از قبولی در آزمون کتبی، مصاحبه‌های عمومی، تخصصی، عقیدتی و سیاسی برگزار میشود. منابع مطالعه برای دروس عمومی و تخصصی نیز معرفی شده‌اند.
وظایف مامای همراه قبل زایمان طبیعی
- برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان
- آگاه سازی مادر باردار از فرایند زایمان طبیعی
- آموزش نشانه‌های شروع درد زایمان طبیعی
- آموزش کنترل درد زایمان در ساعت‌های ابتدایی شروع درد
- انجام ورزش‌های موثر در تسهیل زایمان طبیعی
- آموزش روشهای کاهش درد قبل از حضور در بیمارستان
- وظایف مامای همراه در حین زایمان طبیعی
- حمایت روحی، فیزیکی و روانی از مادر
- جلوگیری از مداخلات غیرضروری برای مادر و معاینات مکرر و غیر لازم
- تشویق مادر به زور زدن به موقع در فرایند زایمان طبیعی
- ماساژ کمر مادر باردار در مرحله اول زایمان
- ایجاد ارتباط عاطفی با مادر
- تمرین تکنیکهای تنفسی همراه با مادر و اصلاح شکل تنفس مادر در فرایند زایمان
- استفاده از دوش آب گرم برای کاهش درد مادر باردار
- استفاده از روغن برای ماساژ مادر باردار
- معاینه دهانه رحم و بررسی میزان باز شدن آن
- انجام معاینه فیزیکی و مامایی
- کنترل صدای قلب جنین و ثبت آن
- کنترل انقباضات رحمی، طول، مدت، شدت و فاصله انقباضات و ثبت در پرونده
- کنترل علائم حیاتی مادر
- گرفتن رگ و مایع درمانی وریدی و انواع تزریقات
- انجام معاینات مکرر و ثبت پیشرفت‌های زایمانی
- در صورت لزوم انجام اینداکشن و تقویت و تشدید دردهای زایمانی با نظر پزشک
- تزریق سولفات منیزیم به بیماران مبتلا به پره اکلامپسی و اکلامپسی در صورت عدم حضور پزشک
- سنجش آپگار و بررسی سلامت ظاهری نوزاد
- تجویز داروهای مجاز بعد از زایمان
- درخواست آزمایشات کلیوی و کبدی در هایپرتانسیون (فشار خون بالا) بارداری
- استفاده از روشهای غیر دارویی کاهش درد زایمان از جمله آروماتراپی، طب فشاری، تزریق داخل جلدی آب مقطر
- استریل، گرما و سرما درمانی، بیوفیدبک، موسیقی درمانی، تن آرامی، تصویر سازی، تجسم مثبت و…
- مراقبت از مادر هنگام استفاده از روش های دارویی کاهش درد زایمان
وظایف مامای همراه بعد از زایمان طبیعی
- کمک به برقراری ارتباط مادر و نوزاد برای شیردهی
- قرار دادن مادر در وضعیت راحت و کنترل نظارت بر انجام ثبت اثر انگشت مادر، کف پای نوزاد در پرونده و بستن دستبند نوزاد
- درخواست آزمایشات کومبس مستقیم و غیر مستقیم و تجویز آمپول روگام در صورت لزوم
- درخواست آزمایشات مورد نیاز برای نوزادان متولد شده از مادران دچار ناسازگاری‌های خونی
- تکمیل پرونده مادر و نوزاد و صدور گواهی ولادت و اجازه انتقال مادر به بخش
- تجویز داروهای کنترل‌کننده خونریزی مانند اکسی توسین و مترژن
- ثبت شرح زایمان و دستورات بعد از زایمان در پرونده
- صدور گواهی ولادت
- آموزش تمرینات توانبخشی بعد از زایمان
- کنترل کامل وضع عمومی مادر تا دو ساعت بعد از زایمان و ثبت در پرونده
- کنترل علائم حیاتی
- کنترل هر نوع ترشح مادر پس از زایمان
- گزارش هرگونه موارد غیر طبیعی به پزشک
- کنترل میزان خونریزی وضعیت رحم و پرینه
- معاینه پستان و کنترل مثانه
- آموزش مادر در مورد مراقبت های بهداشتی مادر و نوزاد
- آموزش شیر دادن به نوزاد
- معرفی روش های جلوگیری از بارداری
به نقل از americanpregnancy.org برخی از وظایف دولا (مامای همراه) به این صورت است:
Help with the emotional and physical recovery after birth. Light housekeeping so that mom does not feel so overwhelmed. Running errands. Assistance with newborn care such as diapering, bathing, feeding and comforting
کمک به بهبود عاطفی و جسمی پس از تولد. خانه داری سبک باشد تا مامان اینقدر احساس خستگی نکند. انجام امور کمک به مراقبت از نوزاد مانند پوشک، حمام کردن، تغذیه و آرامش.
مطالعه بیشتر: تغذیه در طول بارداری یکی از عوامل مهم در سلامت مادر و جنین است. در هفته‌های پایانی بارداری، نوع تغذیه می‌تواند تأثیر زیادی بر نرم شدن دهانه رحم و شروع زایمان داشته باشد. برخی از مواد غذایی به دلیل دارا بودن ترکیبات خاص، می‌توانند بدن را برای زایمان آماده کنند. برای مطالعه بیشتر به مقاله برای زایمان طبیعی چه بخوریم؟ مراجعه کنید.
مامای همراه از چه زمانی همراه مادر است؟
معمولا از سه ماه قبل از زایمان، در زمان زایمان و تا 40 روز بعد از زایمان مامای همراه بسته به نیاز مادر به او خدمات رسانی می‌کند. بدیهی است که اوج خدمات رسانی مامای همراه در حین زایمان طبیعی است. بنابراین بیشتر مادران باردار از سه ماه قبل از زایمان به مراکزی مراجعه می‌کنند که خدمات مامای همراه را ارائه میدهند. در تمام این مراکز وظایف مامای همراه از ابتدا برای مادر باردار شرح داده میشود. ماماهمراه در زایمان سزارین هم می تواند همراه مادر باشد خصوصا برای مراقبت های بعد از سزارین.
چگونه می توان مدرک ماما همراه یا مدرک PLC را دریافت کرد؟
جهاد دانشگاهی در راستای برنامه های اداره سلامت مادران وزرت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت بهبود شاخص های سلامتی، کاهش عوارض و مرگ و میر مادران و نوزادان، همچنین ترویج زایمان طبیعی و ایمن و توانمند سازی زنان باردار هر سال دوره کوتاه مدت تخصصی کلاس های آمادگی برای زایمان دوران بارداری(PLC) جهت ماماهای دارای مدرک کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برگزار می کند.
- مدت آموزش: 60 ساعت تئوری و 8 ساعت عملی
سرفصل های دوره PLC
دوره تربیت مربی کلاسهای آمادگی دوران بارداری شامل طیف گسترده‌ای از مباحث و مهارت‌ها می‌باشد. سرفصل‌های آموزشی دوره تربیت مربی کلاسهای آمادگی دوران بارداری شامل تمامی تکنیک های مراقبتی از بانوان باردار در طول زمان بارداری است :
- اصول و اهداف كلاس های آمادگی برای زایمان
- فیزیولوژی بارداری و تغییرات فیزیولوژیک در سیستم بدنی مادر
- فیزیولوژی درد زایمان
- اختلالات وضعیتی در بارداری
- نقش هورمون ها در زایمان طبیعی
- نقش همراه و آمادگی برای پدر شدن
- راهنمایی تمرینات فیزیکی و آموزش تمرینات و فعالیت‌های بدنی
- آموزش رژیم غذایی سالم و تغذیه مناسب برای زنان باردار
- ورزش های دوران بارداری
- مدیریت درد و استرس و تکنیکهای مدیریت درد زایمان طبیعی
- روش های ریلکسیشن
- نوروآندوكرینولوژی
- ماساژ تراپی
- تکنیک های تنفسی
- تکنیک تن آرامی
- تمرینات اسکلتی عضلانی
- شناخت تغییرات روانی و هیجانی و مقابله با استرس و اضطراب
- طب فشاری و ماساژ درمانی
- اطلاعات پیراپزشکی و آشنایی با علائم خطر
- وضعیت های مختلف زایمان
- مراحل مختلف زایمان
- زایمان فیزیولوژیك بدون مداخله
- اصلاح وضعیت در لیبر و زایمان
- دیستوشی و اصلاح وضعیت
- توانبخشی بعد از زایمان
- اختلالات روحی روانی پس زایمان
- مراقبت کانگرویی
بعد از برگزاری جلسات فراگیران در آزمون های عملی و تئوری شرکت می کنند و در صورت کسب نمره قبولی موفق به دریافت گواهینامه از جهاد دانشگاهی می شوند.
مطالعه بیشتر: هر سال، در تقویم میلادی، روز ۵ می مصادف با ۱۵ اردیبهشت در تقویم شمسی، به عنوان «روز جهانی ماما» شناخته میشود. اگر مایلید بیشتر در مورد مفهوم و تاریخچه این روز بدانید به صفحه روز جهانی ماما مراجعه کنید.
فرصت های شغلی مدرک PLC یا مامای همراه
فراگیران دوره زایمان فیزیولوژیک(PLC) پس از پایان دوره می توانند در مراکز درمانی دولتی و خصوصی و مطب ها به عنوان مامای همراه جهت آموزش مادران باردار و ترویج زایمان طبیعی فعالیت داشته باشند.
مطالعه بیشتر: در مقاله جواب آزمایش هورمونی زنان، به تفسیر تک تک آزمایشات هورمونی در زنان پرداخته شده است. اکثر این آزمایشات برای تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک و یا در موارد نازایی و یائسگی زودرس درخواست می شوند. همچنین به مضوعاتی مانند عوارض پایین بودن هورمون dhea-so4 در زنان و رنج نرمال 17 OHP progesterone نیز به طور مفصل پرداخته شده است.
سوالات متداول مدرک PLC ماما همراه
- زایمان فیزیولوژیک چیست و چه تفاوتی با زایمان طبیعی دارد؟
زایمان فیزیولوژیک همان زایمان طبیعی است که بدون استفاده از دارو و با حداقل مداخلات پزشکی انجام میشود. در این روش، بدن مادر به طور طبیعی با ترشح هورمون‌ها برای زایمان آماده میشود، و ماما یا پزشک فقط نظارت می‌کنند.
- کلاسهای آمادگی برای زایمان چه اهدافی دارند؟
این کلاسها با هدف کاهش استرس و اضطراب مادران، آموزش روشهای کاهش درد زایمان، افزایش اعتماد به نفس مادران، آمادهسازی خانواده و ارتقاء آگاهی درباره بارداری و مراقبتهای پس از زایمان برگزار میشوند.
- بیمارستان دوستدار مادر چه خدماتی ارائه میدهد؟
این بیمارستانها خدماتی مانند مراقبتهای دوران بارداری، برگزاری کلاسهای آمادگی برای زایمان، روشهای غیر دارویی کاهش درد و تشویق به شیردهی را ارائه میدهند تا تجربهای ایمن و راحت برای مادران ایجاد کنند.
- مامای همراه چه وظایفی بر عهده دارد؟
مامای همراه از دوران بارداری تا پس از زایمان به مادران کمک می‌کند. وظایف او شامل آموزش کنترل درد زایمان، حمایت روحی و روانی، کمک به شیردهی، و ارائه مشاوره در مراقبتهای بارداری و پس از زایمان است.
- چگونه میتوان مدرک مامای همراه (PLC) دریافت کرد؟
مدرک مامای همراه یا PLC با شرکت در دورههای جهاد دانشگاهی شامل 60 ساعت آموزش تئوری و 8 ساعت عملی دریافت میشود. این دورهها بر آموزش مهارتهای مراقبتی، تکنیکهای کاهش درد و مدیریت استرس در دوران بارداری و زایمان تمرکز دارند.
یک نظر
من چند وقتی‌ه که دنبال گرفتن مدرک PLC مامایی هستم و خب واقعاً برام سواله که چجوری میشه این مدرک رو گرفت؟باید کلاس خاصی رو بگذرونیم یا دوره های مخصوصی داره؟ توی همین عصر جدید مامایی دوره براش وجود داره؟ وظایف یه مامای همراه رو بهم بگم مثل پرستار بچه یا مادر میمونه درسته یعنی مثل پرستار خونگی؟ خیلی دوست دارم اطلاعات بیشتری در موردش داشته باشم چون به نظرم شغلی جالب و پرطرفدار میتونه باشه اگر کسی اطلاعات بیشتری داره یا قبلاً تجربش کرده لطفاً بهم بگه چطور بهتره شروع کنم فکر کنم پله خوبی میتونه برای شروع کار جدید باشه