آمادگی زایمان فیزیولوژیک بدون درد (PLC)، وظایف مامای همراه
| مدرک PLC مامایی چیست؟ | مدرک تخصصی برای آموزش ماماها در زمینه کلاسهای آمادگی زایمان، شامل تکنیکهای کاهش درد و مراقبتهای دوران بارداری. |
| آیا مدرک PLC همان مدرک مامای همراه است؟ | بله، مدرک PLC به عنوان مدرک مامای همراه شناخته میشود و شامل مهارتهای تخصصی برای حمایت از مادران است. |
| زایمان فیزیولوژیک چیست؟ | زایمان طبیعی بدون دخالت دارویی که در آن مادر با حداقل مداخلات زایمانی، تحت نظر پزشک و ماما زایمان میکند. |
| اهداف زایمان فیزیولوژیک چیست؟ | کاهش سزارینهای غیرضروری، ترویج زایمان کمدرد، و دادن حق انتخاب به مادر. |
| بیمارستان دوستدار مادر چیست؟ | بیمارستانهایی با خدمات تخصصی و امکانات برای بهبود تجربه زایمان مادر و سلامت نوزاد. |
| مامای همراه چیست؟ | مامای متخصص که از دوران بارداری تا پس از زایمان برای حمایت روحی و فیزیکی از مادر حضور دارد. |
| وظایف مامای همراه چیست؟ | حمایت از مادر، آموزش کنترل درد، کمک به شیردهی و مراقبتهای پس از زایمان. |
| کلاس آمادگی برای زایمان چیست؟ | دورههای آموزشی برای افزایش آگاهی مادران درباره زایمان و کاهش اضطراب. |
| اصول کلاسهای زایمان چیست؟ | آموزش تکنیکهای تنفسی، ریلکسیشن، کاهش درد و جلب مشارکت همسران. |
| مدت آموزش کلاس زایمان چقدر است؟ | از هفتههای دوم بارداری شروع شده و شامل 8 جلسه 90 دقیقهای است. |
| چگونه مدرک مامای همراه گرفت؟ | شرکت در دورههای تخصصی جهاد دانشگاهی شامل 60 ساعت تئوری و 8 ساعت عملی. |
| فرصت شغلی مامای همراه چیست؟ | فعالیت در مراکز درمانی دولتی و خصوصی برای آموزش و حمایت مادران باردار. |
زایمان فیزیولوژیک و طبیعی از اهمیت حیاتی خاصی برخوردار است و نیاز به گذراندن دوره های آموزشی و تمرینات مستمر دارد. زایمان فیزیولوژیک به زایمان کم درد غیردارویی اطلاق میشود که با رعایت حرمت مادر با حداقل مداخلات زایمانی صورت می گیرد. مادر پیش از زایمان در کلاسهاي آمادگی براي زایمان شرکت می کند و با روشهاي مختلف زایمان آشنا می شود و مجاز به انتخاب شیوه زایمانی است. اهداف زایمان فیزیولوژیک شامل کاهش میزان سزارینهاي غیرضروري، ترویج روشهاي مختلف زایمان طبیعی کم درد و بی درد با حق انتخاب مادر میباشد.
زایمان فیزیولوژیک چیست؟
از زمان شروع بارداری، بدن با ترشح هورمونها، خود را برای یک زایمان طبیعی آماده میکند. این هورمونها روی عضلاتی مانند عضلات لگن، کمر و شکم تأثیر میگذارد تا مادر بتواند بدون دخالت دارو در پایان بارداری، زایمان کند. این گونه زایمان، زایمان فیزیولوژیک نامیده میشود که در آن پزشک و ماما هیچ دارویی به مادر تزریق نمیکنند، فقط فرد را تحت نظر قرار میدهند. زایمان فیزیولوژیک در واقع همان زایمان طبیعی است که بدون آمپول یا دیگر داروها انجام میشود.
بیمارستان دوستدار مادر
در ایران برای توانمند نمودن مادران و زنان ایرانی، راه اندازی بیمارستان های دوستدار مادر و برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان در برنامه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت و به دنبال آن تقویت مهارت و علم ماماها برای این خدمت رسانی برنامه ریزی گردید.
ارائه الگو جدید مراقبت به مادران به منظور تامین، حفظ و ارتقای سلامت مادران و بهبود شرایط زایمانی با توجه به سلامت و رضایت مادران هدف اصلی راه اندازی بیمارستان های دوستدار مادر و کودک است و به ماماهایی که این مهارت راه تقویت کنند و کلاس های آمادگی برای زایمان را اداره می کنند ماماهمراه یا دولا گفته می شود.
اقدامات بیمارستان های دوستدار مادر کودک
- ارائه مراقبت های دوران بارداری
- برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان
- خدمات تخصصی
- دسترسی به سطوح بالا و پایین
- ارائه خدمات با توجه به بهورهای مذهبی
- خودداری از مداخلات روتین
- همراه آموزش دیده
- اجازه حرکت در لیبر
- آموزش به کارکنان برای روش های غیر دارویی کاهش درد
- تشویق مادران و خانواده برای شیردهی
کلاس های آمادگی برای زایمان
اهداف کلاس آمادگی برای زایمان
این کلاس ها با هدف ارتقاء توانمندی، سلامت، آگاهی و نگرش مادران تشکیل می شود این اهداف شامل : دادن اطلاعات به منظور کاهش استرس، کاهش اضطراب و اصلاح تفکرات نادرست، آموزش مهارتهای عصبی عضلانی، کمک به مادر برای کاهش و کنترل درد با حداقل استفاده از دارو، افزایش اعتماد به نفس، مستحکم کردن ارتباط اعضای خانواده، تطابق مناسب با دوره پس از زایمان، آموزش روش های فرزنداوری، کمک به والدین برای کسب تجربه خوشایند، کسب رفتارهای بهداشتی مناسب، شیردهی موفق، افزایش اطلاعات در مورد بارداری، زایمان و نگهداری کودک، کاهش مصرف دارو در لیبر وزایمان، کاهش استرس و هیجان، کسب مهارت برای مقابله با درد، آماده کردن پدر و اعضای خانواده، کمک به والدین برای کسب تجربه خوشایند، می باشد.
خصوصیات کلاس آمادگی برای زایمان
ویژگی کلاس های آمادگی برای زایمان شامل ساده و قابل فهم بودن مفاهیم آموزشی، مرتبط بودن این مفاهیم با اهداف کلاس، با تاکید بر عوامل روانشناختی، رفتارهای و نقش والدی ماردان وهمسران و همچنین کاربرد تکنیک های قابل اجرا در مراحل لیبر و زایمان می باشد.
اصول کلاس آمادگی برای زایمان
این اصول شامل دادن اطلاعات دقیق به منظور کاهش ترس و اضطراب، یادگیری تکنیک های ریلکسیشن، کنترل عضلات، تکنیک های تنفس، ایجاد یک محیط آرام و حمایت کننده از مادران و جلب مشارکت همسران می باشد.
مکان کلاس آمادگی برای زایمان
آموزش تئوری در این کلاس ها شامل : آناتومی، فیزیولوژی، علائم خطر، تغذیه، بهداشت فردی، بهداشت روانی، تغییرات فیزیولوژیک، رشد و نمو جنین، تکنیک های کمک به خود و افزایش اعتماد به نفس مادر، تکنیک های حمایتی، نقش اجتماعی، عاطفی و روانشناختی، نقش پرسنل بهداشتی و درمانی، حق انتخاب روش زایمان، مسئولیت های مادر باردار در مراقبت از خود و کودک، زایمان پرخطر و فرآیند های مورد نیاز و مشارکت مادر، آماده شدن پدر و مادر، تور بخش زایمان، لیبر، بعد از زایمان، شیردهی و آشنایی با ارائه دهندگان خدمت می باشد.
طول دوره آموزشی
کلاسها از نیمه دوم بارداری برای هر زن باردار شروع می شود و در هفته 37 به پایان می رسد. تعداد جلسات 8 عدد می باشد و هر جلسه 90 دقیقه.
مطالعه بیشتر – آزمون استخدامی مامایی
در مقاله جامع آزمون استخدامی مامایی به معرفی آزمون استخدامی مامایی در ایران پرداخته شده است و اطلاعاتی درباره منابع مطالعه، مراحل آزمون، سازمانهای جذبکننده، و نمونه سؤالات وجود دارد. آزمون شامل بخشهای عمومی و تخصصی است و پس از قبولی در آزمون کتبی، مصاحبههای عمومی، تخصصی، عقیدتی و سیاسی برگزار میشود. منابع مطالعه برای دروس عمومی و تخصصی نیز معرفی شدهاند.
ماما همراه چیست؟
مامای همراه به مامایی میگویند که دورههای آمادگی زایمان و روشهای کاهش درد را گذرانده است و میتواند تا پایان زایمان همراه مادران باردار باشد.مامای همراه در صورت تمایل مادر میتواند به عنوان همراه و مشاور از ابتدای بارداری تا زایمان و پس از آن انجام وظیفه کند.
مامای همراه که در دنیا به نام «دولا» شناخته میشود، می تواند کمکهای لازم را به مادران باردار در دوران بارداری و همچنین هنگام زایمان ارائه دهد. مامای همراه عموماً در دوران بارداری در دسترس مادر خواهد بود و مادران میتوانند سؤالها و مشکلات خود را با او در میان بگذارند. همچنین مامای همراه میتواند با مادر در کلاسهای آمادگی برای زایمان یا کلاسهای ورزشی شرکت کند یا در صورت نیاز با مراجعه به منزل، به مادر در انجام حرکات ورزشی و آمادگی برای زایمان کمک کند.
اصلیترین خدمتی که مامای همراه به مادران ارائه میکند هنگام زایمان است. مامای همراه معمولاً پیش از زایمان و در بیمارستان کنار مادر خواهد بود و میتواند به او در داشتن آرامش و کاهش درد کمک کند. در صورت موافقت بیمارستان، مامای همراه میتواند همراه مادر در اتاق زایمان حاضر شود و به او در زایمان کمک و پشتیبانی دهد. اگرچه مامای همراه اجازۀ دخالت در فرایند زایمان را نخواهد داشت. مادر میتواند هر وقت دردهایش شروع شد، از او در مورد زمان مناسب برای رفتن به بیمارستان سؤال کند. همچنین سایر مسائل مرتبط با زایمان خود را با او مطرح کند. مامای همراه بعد از زایمان نیز کنار مادر خواهد بود تا در شیردهی به نوزاد و مراقبت از او کمک کند.
وظایف مامای همراه قبل زایمان طبیعی
- برگزاری کلاس های آمادگی برای زایمان
- آگاه سازی مادر باردار از فرایند زایمان طبیعی
- آموزش نشانههای شروع درد زایمان طبیعی
- آموزش کنترل درد زایمان در ساعتهای ابتدایی شروع درد
- انجام ورزشهای موثر در تسهیل زایمان طبیعی
- آموزش روشهای کاهش درد قبل از حضور در بیمارستان
- وظایف مامای همراه در حین زایمان طبیعی
- حمایت روحی، فیزیکی و روانی از مادر
- جلوگیری از مداخلات غیرضروری برای مادر و معاینات مکرر و غیر لازم
- تشویق مادر به زور زدن به موقع در فرایند زایمان طبیعی
- ماساژ کمر مادر باردار در مرحله اول زایمان
- ایجاد ارتباط عاطفی با مادر
- تمرین تکنیکهای تنفسی همراه با مادر و اصلاح شکل تنفس مادر در فرایند زایمان
- استفاده از دوش آب گرم برای کاهش درد مادر باردار
- استفاده از روغن برای ماساژ مادر باردار
- معاینه دهانه رحم و بررسی میزان باز شدن آن
- انجام معاینه فیزیکی و مامایی
- کنترل صدای قلب جنین و ثبت آن
- کنترل انقباضات رحمی، طول، مدت، شدت و فاصله انقباضات و ثبت در پرونده
- کنترل علائم حیاتی مادر
- گرفتن رگ و مایع درمانی وریدی و انواع تزریقات
- انجام معاینات مکرر و ثبت پیشرفتهای زایمانی
- در صورت لزوم انجام اینداکشن و تقویت و تشدید دردهای زایمانی با نظر پزشک
- تزریق سولفات منیزیم به بیماران مبتلا به پره اکلامپسی و اکلامپسی در صورت عدم حضور پزشک
- سنجش آپگار و بررسی سلامت ظاهری نوزاد
- تجویز داروهای مجاز بعد از زایمان
- درخواست آزمایشات کلیوی و کبدی در هایپرتانسیون (فشار خون بالا) بارداری
- استفاده از روشهای غیر دارویی کاهش درد زایمان از جمله آروماتراپی، طب فشاری، تزریق داخل جلدی آب مقطر
- استریل، گرما و سرما درمانی، بیوفیدبک، موسیقی درمانی، تن آرامی، تصویر سازی، تجسم مثبت و…
- مراقبت از مادر هنگام استفاده از روش های دارویی کاهش درد زایمان
وظایف مامای همراه بعد از زایمان طبیعی
- کمک به برقراری ارتباط مادر و نوزاد برای شیردهی
- قرار دادن مادر در وضعیت راحت و کنترل نظارت بر انجام ثبت اثر انگشت مادر، کف پای نوزاد در پرونده و بستن دستبند نوزاد
- درخواست آزمایشات کومبس مستقیم و غیر مستقیم و تجویز آمپول روگام در صورت لزوم
- درخواست آزمایشات مورد نیاز برای نوزادان متولد شده از مادران دچار ناسازگاریهای خونی
- تکمیل پرونده مادر و نوزاد و صدور گواهی ولادت و اجازه انتقال مادر به بخش
- تجویز داروهای کنترلکننده خونریزی مانند اکسی توسین و مترژن
- ثبت شرح زایمان و دستورات بعد از زایمان در پرونده
- صدور گواهی ولادت
- آموزش تمرینات توانبخشی بعد از زایمان
- کنترل کامل وضع عمومی مادر تا دو ساعت بعد از زایمان و ثبت در پرونده
- کنترل علائم حیاتی
- کنترل هر نوع ترشح مادر پس از زایمان
- گزارش هرگونه موارد غیر طبیعی به پزشک
- کنترل میزان خونریزی وضعیت رحم و پرینه
- معاینه پستان و کنترل مثانه
- آموزش مادر در مورد مراقبت های بهداشتی مادر و نوزاد
- آموزش شیر دادن به نوزاد
- معرفی روش های جلوگیری از بارداری
مامای همراه از چه زمانی همراه مادر است؟
معمولا از سه ماه قبل از زایمان، در زمان زایمان و تا 40 روز بعد از زایمان مامای همراه بسته به نیاز مادر به او خدمات رسانی میکند. بدیهی است که اوج خدمات رسانی مامای همراه در حین زایمان طبیعی است. بنابراین بیشتر مادران باردار از سه ماه قبل از زایمان به مراکزی مراجعه میکنند که خدمات مامای همراه را ارائه میدهند. در تمام این مراکز وظایف مامای همراه از ابتدا برای مادر باردار شرح داده میشود. ماماهمراه در زایمان سزارین هم می تواند همراه مادر باشد خصوصا برای مراقبت های بعد از سزارین.
چگونه می توان مدرک ماما همراه یا مدرک PLC را دریافت کرد؟
جهاد دانشگاهی در راستای برنامه های اداره سلامت مادران وزرت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت بهبود شاخص های سلامتی، کاهش عوارض و مرگ و میر مادران و نوزادان، همچنین ترویج زایمان طبیعی و ایمن و توانمند سازی زنان باردار هر سال دوره کوتاه مدت تخصصی کلاس های آمادگی برای زایمان دوران بارداری(PLC) جهت ماماهای دارای مدرک کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برگزار می کند.
- مدت آموزش: 60 ساعت تئوری و 8 ساعت عملی
سرفصل های دوره PLC
دوره تربیت مربی کلاسهای آمادگی دوران بارداری شامل طیف گستردهای از مباحث و مهارتها میباشد. سرفصلهای آموزشی دوره تربیت مربی کلاسهای آمادگی دوران بارداری شامل تمامی تکنیک های مراقبتی از بانوان باردار در طول زمان بارداری است :
- اصول و اهداف كلاس های آمادگی برای زایمان
- فیزیولوژی بارداری و تغییرات فیزیولوژیک در سیستم بدنی مادر
- فیزیولوژی درد زایمان
- اختلالات وضعیتی در بارداری
- نقش هورمون ها در زایمان طبیعی
- نقش همراه و آمادگی برای پدر شدن
- راهنمایی تمرینات فیزیکی و آموزش تمرینات و فعالیتهای بدنی
- آموزش رژیم غذایی سالم و تغذیه مناسب برای زنان باردار
- ورزش های دوران بارداری
- مدیریت درد و استرس و تکنیکهای مدیریت درد زایمان طبیعی
- روش های ریلکسیشن
- نوروآندوكرینولوژی
- ماساژ تراپی
- تکنیک های تنفسی
- تکنیک تن آرامی
- تمرینات اسکلتی عضلانی
- شناخت تغییرات روانی و هیجانی و مقابله با استرس و اضطراب
- طب فشاری و ماساژ درمانی
- اطلاعات پیراپزشکی و آشنایی با علائم خطر
- وضعیت های مختلف زایمان
- مراحل مختلف زایمان
- زایمان فیزیولوژیك بدون مداخله
- اصلاح وضعیت در لیبر و زایمان
- دیستوشی و اصلاح وضعیت
- توانبخشی بعد از زایمان
- اختلالات روحی روانی پس زایمان
- مراقبت کانگرویی
بعد از برگزاری جلسات فراگیران در آزمون های عملی و تئوری شرکت می کنند و در صورت کسب نمره قبولی موفق به دریافت گواهینامه از جهاد دانشگاهی می شوند.
فرصت های شغلی مدرک PLC یا مامای همراه
فراگیران دوره زایمان فیزیولوژیک(PLC) پس از پایان دوره می توانند در مراکز درمانی دولتی و خصوصی و مطب ها به عنوان مامای همراه جهت آموزش مادران باردار و ترویج زایمان طبیعی فعالیت داشته باشند.
سوالات متداول مدرک PLC ماما همراه
- زایمان فیزیولوژیک چیست و چه تفاوتی با زایمان طبیعی دارد؟
زایمان فیزیولوژیک همان زایمان طبیعی است که بدون استفاده از دارو و با حداقل مداخلات پزشکی انجام میشود. در این روش، بدن مادر به طور طبیعی با ترشح هورمونها برای زایمان آماده میشود، و ماما یا پزشک فقط نظارت میکنند.
- کلاسهای آمادگی برای زایمان چه اهدافی دارند؟
این کلاسها با هدف کاهش استرس و اضطراب مادران، آموزش روشهای کاهش درد زایمان، افزایش اعتماد به نفس مادران، آمادهسازی خانواده و ارتقاء آگاهی درباره بارداری و مراقبتهای پس از زایمان برگزار میشوند.
- بیمارستان دوستدار مادر چه خدماتی ارائه میدهد؟
این بیمارستانها خدماتی مانند مراقبتهای دوران بارداری، برگزاری کلاسهای آمادگی برای زایمان، روشهای غیر دارویی کاهش درد و تشویق به شیردهی را ارائه میدهند تا تجربهای ایمن و راحت برای مادران ایجاد کنند.
- مامای همراه چه وظایفی بر عهده دارد؟
مامای همراه از دوران بارداری تا پس از زایمان به مادران کمک میکند. وظایف او شامل آموزش کنترل درد زایمان، حمایت روحی و روانی، کمک به شیردهی، و ارائه مشاوره در مراقبتهای بارداری و پس از زایمان است.
- چگونه میتوان مدرک مامای همراه (PLC) دریافت کرد؟
مدرک مامای همراه یا PLC با شرکت در دورههای جهاد دانشگاهی شامل 60 ساعت آموزش تئوری و 8 ساعت عملی دریافت میشود. این دورهها بر آموزش مهارتهای مراقبتی، تکنیکهای کاهش درد و مدیریت استرس در دوران بارداری و زایمان تمرکز دارند.
