علائم سندرم پیش از قاعدگی زنان و مردان، انواع درمان های PMS

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) گروهی از علائم فیزیکی، احساسی و رفتاری است که در مرحله لوتئال چرخه قاعدگی، معمولاً در یک یا دو هفته قبل از شروع قاعدگی رخ می دهد.

علائم سندرم پیش از قاعدگی

علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) می تواند به طور گسترده ای در بین افراد متفاوت باشد، اما معمولاً شامل ترکیبی از علائم فیزیکی، احساسی و رفتاری است. علائم رایج عبارتند از:

1. علائم فیزیکی:

• نفخ: تورم یا پری شکم.
• حساسیت پستان: درد یا ناراحتی در سینه ها.
• سردرد: سردردهای تنشی یا میگرنی مانند.
• خستگی: خستگی مداوم یا کمبود انرژی.
• درد مفاصل یا عضله: ناراحتی عمومی در عضلات یا مفاصل.
• تغییر در اشتها: افزایش میل به غذاهای خاص یا تغییر در عادات غذایی.
• اختلالات خواب: بی خوابی یا پرخوابی (پرخوابی).

2. علائم عاطفی:

• نوسانات خلقی: تغییرات سریع در خلق و خو یا حالات عاطفی.
• تحریک پذیری: افزایش حساسیت به استرس و ناامیدی.
• اضطراب: احساس تنش یا عصبی بودن.
• افسردگی: احساس غم و اندوه یا ناامیدی.
• افزایش حساسیت عاطفی: پاسخ های عاطفی شدید.

3. علائم رفتاری:

• مشکل در تمرکز: مشکل در تمرکز یا تصمیم گیری.
• کناره گیری اجتماعی: تمایل به اجتناب از تعاملات یا فعالیت های اجتماعی.

4. سایر علائم:

• تغییرات گوارشی: علائمی مانند نفخ، اسهال یا یبوست.
• تغییرات پوستی: بدتر شدن آکنه.

این علائم می توانند از نظر مدت و شدت متفاوت باشند، اما عموماً در مرحله لوتئال چرخه قاعدگی ظاهر می شوند و معمولاً مدت کوتاهی پس از شروع قاعدگی فروکش می کنند. اگر علائم شدید هستند، مهم است که برای ارزیابی و گزینه های درمانی احتمالی با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: واژینیسموس به عنوان سفت شدن غیر ارادی و دردناک عضلات اطراف واژن در شروع دخول توصیف می‌شود. این وضعیت می‌تواند ناراحت کننده باشد ولی قابل درمان است. در واقع در این حالت عضلات کف لگن و بافت‌های واژن دچار اسپاسم غیر ارادی می‌شوند و احساس سوزش یا درد ایجاد می‌کنند. برای آشنایی کامل با این موضوع پیشنهاد میکنم بلاگ “درمان درد در هنگام نزديكي” را مطالعه کنید.

علت ایجاد سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

علت دقیق سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به طور کامل شناخته نشده است، اما اعتقاد بر این است که از ترکیبی از چندین عامل ناشی می شود، از جمله:

1. تغییرات هورمونی-نوسانات در هورمون ها: چرخه قاعدگی شامل تغییرات قابل توجهی در هورمون ها، به ویژه استروژن و پروژسترون است. این نوسانات هورمونی می تواند بر سطوح انتقال دهنده های عصبی در مغز تأثیر بگذارد که ممکن است به علائم مرتبط با خلق و خوی کمک کند.
2. عدم تعادل انتقال دهنده های عصبی- سطوح سروتونین: تصور می شود که تغییرات در سروتونین، یک انتقال دهنده عصبی که بر خلق و خو و بهزیستی عاطفی تأثیر می گذارد، نقش کلیدی در PMS بازی می کند. سطوح پایین سروتونین ممکن است با نوسانات خلقی و علائم افسردگی مرتبط باشد.
3. ژنتیک – سابقه خانوادگی: ممکن است یک جزء ژنتیکی وجود داشته باشد، زیرا PMS می تواند در خانواده ها ایجاد شود. برخی عوامل ژنتیکی ممکن است افراد را مستعد تجربه علائم شدیدتر کنند.
4. عوامل سبک زندگی- استرس: سطوح بالای استرس می تواند علائم PMS را تشدید کند.
5. رژیم غذایی: عادات غذایی ضعیف، از جمله مصرف بیش از حد قند، کافئین و الکل ممکن است در شدت علائم نقش داشته باشد.
6. فقدان ورزش: سبک زندگی بی تحرک می تواند بر خلق و خو و سلامت کلی تأثیر منفی بگذارد.
7. سایر شرایط پزشکی – افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای مانند اضطراب، افسردگی یا سایر اختلالات خلقی ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند.

به طور کلی، PMS احتمالاً نتیجه تعامل پیچیده این عوامل است نه یک علت واحد. درک این تأثیرات می تواند به مدیریت و درمان علائم PMS کمک کند.

درمان سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

درمان سندرم پیش از قاعدگی (PMS) بسته به شدت علائم و نیازهای فردی می تواند متفاوت باشد. گزینه های درمانی رایج عبارتند از:

1. اصلاح سبک زندگی:

• تغییرات رژیم غذایی: خوردن یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی.
  کاهش مصرف نمک، شکر، کافئین و الکل برای به حداقل رساندن نفخ و نوسانات خلقی.
• ورزش منظم: شرکت در فعالیت بدنی منظم برای کاهش استرس، بهبود خلق و خو و کاهش علائم جسمی.

بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی یک عفونت شایع مقاربتی (STI) است که توسط گونه های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود. آنها عمدتاً با انواع کم خطر HPV، به ویژه نوع 6 و نوع 11 مرتبط هستند. این زگیل ها می توانند به صورت تورم های کوچک، گوشتی یا خاکستری در ناحیه تناسلی، از جمله ولوو، واژن، دهانه رحم، مقعد و در مردان در آلت تناسلی و کیسه بیضه ایجاد شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر بلاگ “انواع زگیل تناسلی (HPV) چیست؟” را مطالعه کنید.

2. مدیریت استرس

• تکنیک هایی مانند یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق و تمرکز حواس می تواند به مدیریت استرس و علائم عاطفی کمک کند.

3. بهداشت خواب

• ایجاد عادات خواب خوب برای بهبود کیفیت خواب، که می تواند به کاهش خستگی و اختلالات خلقی کمک کند.

4. داروهای بدون نسخه

• مسکن ها: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می توانند به تسکین سردرد، گرفتگی عضلات و ناراحتی سینه کمک کنند.
• مکمل های غذایی- کلسیم: برخی از مطالعات نشان می دهد که کلسیم ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کند.
• منیزیم: مکمل ممکن است به کاهش نفخ و تغییرات خلقی کمک کند.
• ویتامین B6: این ویتامین ممکن است به کاهش علائم مربوط به خلق و خو کمک کند.

5. داروهای تجویزی

• درمان های هورمونی: قرص های ضد بارداری: قرص های ضد بارداری هورمونی می توانند چرخه های قاعدگی را تنظیم یا از بین ببرند و علائم PMS را کاهش دهند.
• داروهای ضد افسردگی: مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند فلوکستین یا سرترالین ممکن است مؤثر باشند، به‌ویژه در موارد شدید علائم خلقی (از جمله تشخیص PMDD).
• آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): این آگونیست ها را می توان در موارد شدیدتر استفاده کرد، اما به دلیل عوارض جانبی بالقوه معمولاً یک درمان کوتاه مدت هستند.

6. درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان متمرکز بر تغییر الگوهای افکار و رفتارهای منفی می تواند به مدیریت علائم عاطفی و روانی PMS کمک کند.

7. درمان‌های جایگزین

برخی افراد از طریق طب سوزنی، مکمل‌های گیاهی یا سایر درمان‌های جایگزین تسکین می‌یابند، اگرچه تحقیقات بیشتری برای اثبات اثربخشی آنها مورد نیاز است.

بیشتر بخوانید: در بلاگ “تعیین جنسیت بچه با پدر است یا مادر“، به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا مردان تعیین کننده جنسیت جنین هستند یا زنان، روش های مختلف تاثیرگذاری بر جنسیت جنین قبل از بارداری را معرفی می کنیم و تمامی روش های تعیین جنسیت قبل از زایمان را به طور کامل شرح می دهیم.

قرص سندرم پیش از قاعدگی( قرص PMS)

“قرص سندرم پیش از قاعدگی” معمولاً به داروهای ضد بارداری هورمونی اشاره دارد که برای مدیریت علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) استفاده می شود. این قرص ها در درجه اول عبارتند از:

1. داروهای ضد بارداری خوراکی ترکیبی (COC): حاوی استروژن و پروژسترون هستند. آنها می توانند به تنظیم چرخه های قاعدگی، کاهش شدت علائم PMS با تثبیت نوسانات هورمونی کمک کنند، و اغلب علائم فیزیکی مانند نفخ و حساسیت سینه را کاهش می دهند.
2. قرص های فقط پروژستین: این قرص ها فقط حاوی پروژستین هستند و در صورت منع مصرف استروژن می توان از آنها استفاده کرد.

بسیاری از مطالعات نشان داده اند که داروهای ضد بارداری هورمونی می توانند در کاهش علائم فیزیکی و احساسی مرتبط با PMS و PMDD موثر باشند. با این حال، پاسخ به دارو می تواند متفاوت باشد.

درمان PMS در خانه

درمان خانگی سندرم پیش از قاعدگی (PMS) اغلب شامل اصلاح سبک زندگی و درمان های طبیعی با هدف کاهش علائم است. در اینجا چند استراتژی

موثر وجود دارد:

اصلاح سبک زندگی

1. تغییرات رژیم غذایی

• رژیم غذایی متعادل: روی غذاهای کامل از جمله میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی تمرکز کنید.
• کاهش نمک: محدود کردن مصرف نمک می تواند به کاهش نفخ کمک کند.
• کافئین و شکر را محدود کنید: کاهش مصرف کافئین و غذاهای شیرین ممکن است به کاهش نوسانات خلقی و تحریک پذیری کمک کند.
• هیدراته بمانید: نوشیدن مقدار زیادی آب می تواند به کاهش نفخ کمک کند و از سلامت کلی حمایت کند.

2. ورزش منظم

به فعالیت بدنی منظم مانند پیاده روی، دویدن، یوگا یا شنا بپردازید. ورزش می تواند استرس را کاهش دهد، خلق و خو را بهبود بخشد و علائم فیزیکی مانند گرفتگی عضلات را کاهش دهد.

3. مدیریت استرس

تکنیک های کاهش استرس را تمرین کنید، مانند:

• یوگا: به بهبود خلق و خو و کاهش تنش فیزیکی کمک می کند.
• مدیتیشن: باعث آرامش و تعادل عاطفی می شود.
• تمرینات تنفس عمیق: می تواند به مدیریت استرس و اضطراب کمک کند.

4. خواب کافی

با حفظ یک برنامه خواب ثابت و ایجاد یک برنامه آرامبخش قبل از خواب، بهداشت خوب خواب را در اولویت قرار دهید. خواب با کیفیت می تواند به کاهش خستگی و بهبود سلامت کلی کمک کند.

داروهای طبیعی و مکمل ها

1. مکمل های گیاهی

برخی از زنان با داروهای گیاهی مانند:

• Chasteberry (Vitex) ممکن است به تنظیم هورمون ها و کاهش علائم PMS کمک کند.
• روغن گل مغربی: حاوی گاما لینولنیک اسید (GLA) است که ممکن است به درد سینه و علائم احساسی کمک کند.

2. ویتامین ها و مواد معدنی

• کلسیم: برخی مطالعات نشان می دهد که کلسیم ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کند. غذاهای غنی از کلسیم را هدف قرار دهید یا مکمل ها را در نظر بگیرید.
• منیزیم: ممکن است به بهبود خلق و خو و کاهش نفخ کمک کند. غذاهای غنی از منیزیم عبارتند از آجیل، دانه ها و سبزیجات برگ دار.
• ویتامین B6: برای تثبیت خلق و خو مفید است. غذاهایی مانند موز، مرغ و ماهی منابع خوبی هستند.

3. تسکین درد با گرما درمانی

قرار دادن پد گرم کننده یا بطری آب گرم روی شکم می تواند گرفتگی و ناراحتی را تسکین دهد.

4. مسکن‌های بدون نسخه

داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند درد و ناراحتی مرتبط با PMS را تسکین دهند.

بیشتر بخوانید: فیبروم رحم که به عنوان لیومیوم نیز شناخته می شود، یک تومور غیرسرطانی (خوش خیم) است که در دیواره عضلانی رحم ایجاد می شود. فیبروم ها از سلول های ماهیچه صاف و بافت همبند فیبری تشکیل شده اند و می توانند از نظر اندازه، شکل و تعداد متفاوت باشند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید بلاگ “علت و درمان فیبروم رحم چیست؟” را مطالعه کنید.

5. نگه داشتن یک دفترچه خاطرات علائم

ردیابی علائم در یک مجله می تواند به شناسایی الگوها و محرک ها کمک کند، که می تواند به مدیریت و پیش بینی علائم PMS کمک کند.

اگرچه این استراتژی‌های درمان خانگی ممکن است به مدیریت علائم PMS کمک کند، مهم است که به خاطر داشته باشید که همه درمان‌ها برای همه کارساز نیستند. اگر علائم شدید هستند یا به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره تأثیر می گذارند، توصیه می شود برای ارزیابی و مدیریت بیشتر با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.

درمان سندرم پیش از قاعدگی در طب سنتی یا طب اسلامی

طب سنتی رویکردهای مختلفی را برای درمان سندرم پیش از قاعدگی (PMS) ارائه می‌کند که اغلب بر درمان‌های طبیعی و شیوه‌های جامع تأکید دارد. در اینجا چند درمان رایج طب سنتی آورده شده است:

1. داروهای گیاهی

• گیاه پنج انگشت(Vitex agnus-castus): اغلب برای متعادل کردن هورمون ها و کاهش علائم PMS استفاده می شود. ممکن است به تنظیم چرخه های قاعدگی و کاهش حساسیت سینه ها و نوسانات خلقی کمک کند.
• زنجبیل: زنجبیل که به دلیل خواص ضد التهابی خود شناخته شده است، می تواند به تسکین دردهای قاعدگی و حالت تهوع مرتبط با PMS کمک کند.

2. پوست کرامپ (Viburnum opulus)

به طور سنتی برای تسکین گرفتگی های رحم استفاده می شود و ممکن است به اسپاسم عضلانی مرتبط با PMS کمک کند.

3. روغن گل پامچال

اعتقاد بر این است که به تعادل هورمون ها و کاهش تورم و حساسیت سینه ها کمک می کند.

4. خار مریم

معمولاً برای علائم افسردگی خفیف تا متوسط استفاده می شود، همچنین ممکن است نوسانات خلقی و اضطراب مرتبط با PMS را کاهش دهد.

5. شبدر قرمز

فکر می شود به تعادل هورمون ها و کاهش علائمی مانند گرگرفتگی و نوسانات خلقی کمک می کند.

6. غلات کامل

به دلیل محتوای فیبر و مواد مغذی آنها، که ممکن است به تثبیت سطح قند خون کمک کند.

7. سبزیجات برگدار

سرشار از منیزیم است که ممکن است به کاهش نفخ و تغییرات خلقی کمک کند.

8. آجیل و دانه ها

منابع خوبی از چربی های سالم و مواد مغذی هستند.

9. طب سوزنی

طب سنتی چینی (TCM) و سایر روش ها اغلب شامل طب سوزنی می شود که شامل قرار دادن سوزن های نازک در نقاط خاص بدن است. اعتقاد بر این است که این تکنیک به تعادل مجدد انرژی (Qi)، کاهش درد و کاهش علائم احساسی کمک می کند.

10.تمرینات ذهن و بدن، یوگا و تای چی

این تمرین ها بر ترکیب حرکت فیزیکی، تمرینات تنفسی و مدیتیشن تمرکز دارند که می تواند به کاهش استرس و ارتقای رفاه عاطفی کمک کند.

11. رایحه درمانی

روغن های ضروری مانند اسطوخودوس و بابونه ممکن است در رایحه درمانی برای تقویت آرامش و کاهش اضطراب و استرس مرتبط با PMS استفاده شود.

12. هومیوپاتی

برخی از افراد ممکن است داروهای هومیوپاتی متناسب با علائم خاص خود را بررسی کنند، مانند:

• Pulsatilla: برای حساسیت عاطفی و نوسانات خلقی.
• Lachesis: برای علائم مربوط به ناراحتی جسمی و تحریک پذیری.

سندرم پیش از قاعدگی در مردان

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) وضعیتی است که معمولاً با زنان و چرخه قاعدگی آنها مرتبط است. با این حال، اصطلاح PMS در مردان به یک بیماری شناخته شده پزشکی اشاره نمی کند، بلکه ممکن است یک روش محاوره ای برای توصیف علائمی باشد که شبیه PMS است که توسط برخی از مردان تجربه می شود. این پدیده گاهی اوقات می تواند با تغییرات هورمونی در مردان، به ویژه نوسانات سطح تستوسترون مرتبط باشد.

علائم در حالی که به طور رسمی به عنوان PMS طبقه بندی نمی شود، برخی از مردان ممکن است علائمی مشابه PMS را تجربه کنند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. نوسانات خلقی: افزایش تحریک پذیری، اضطراب یا احساس غم و اندوه.
2. خستگی: احساس کلی خستگی یا بی حالی.
3. نفخ یا مشکلات گوارشی: برخی از مردان ممکن است ناراحتی گوارشی را تجربه کنند.
4. اختلالات خواب: مشکل در خوابیدن یا تغییر الگوی خواب.
5. افزایش حساسیت: واکنش های عاطفی شدید یا حساسیت به استرس.

عواملی که ممکن است در ایجاد این علائم نقش داشته باشند عبارتند از:

1. سطح تستوسترون: سطوح تستوسترون می تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند سن، استرس، رژیم غذایی یا سبک زندگی در نوسان باشد و به طور بالقوه بر خلق و خو و رفاه عاطفی تأثیر بگذارد.
2. استرس و سبک زندگی: سطوح بالای استرس، ورزش نکردن، رژیم غذایی نامناسب و کم خوابی می تواند علائمی شبیه PMS را تشدید کند.
   شرایط مرتبط برخی از شرایط مربوط به تغییرات هورمونی یا سلامت عاطفی در مردان عبارتند از:
   1. سندرم مردانه تحریک پذیر: اصطلاحی است که گاهی برای توصیف اختلالات خلقی و تحریک پذیری که به طور بالقوه با تغییرات هورمونی در مردان مرتبط است استفاده می شود.
   2. افسردگی: اختلالات خلقی می تواند همزمان با نوسانات در سطح هورمون رخ دهد.

در حالی که مردان PMS را مانند زنان تجربه نمی کنند، می توانند تغییرات خلقی و عاطفی را تجربه کنند که ممکن است هورمونی یا مرتبط با سایر عوامل استرس زا زندگی باشد.

دانش آموختگان مشاوره در مامایی با تقویت مبانی مدیریتی، آموزشی و پژوهشی می‌توانند خدمات مشاوره‌ای کامل‌تر ارائه کنند و زنان را به موقع ارجاع دهند تا سلامت جنسی و باروری آن‌ها را بهبود دهند. این رشته با توجه به اهمیت خدمات مشاوره‌ای در رشته مامایی، طراحی شده است تا نیروی انسانی آگاه و توانمند در بخش مشاوره در حیطه‌های مختلف مامایی تربیت کند. در بلاگ “ارشد مشاوره در مامایی” به بررسی کامل این رشته میپردازیم.