سرطان رحم، یک نوع سرطان است که از بافت ‌های رحم، که بخش اصلی دستگاه تناسلی زنان است، آغاز می ‌شود. رحم به عنوان محل رشد جنین در دوران بارداری عمل می ‌کند و بخش داخلی آن به عنوان اندومتر شناخته می ‌شود.

سرطان رحم معمولاً از سلول ‌های موجود در اندومتر (پوشش داخلی رحم) شروع می ‌شود و به عنوان سرطان اندومتر شناخته می‌ شود. این سرطان یکی از شایع ‌ترین سرطان‌ های زنان است و اغلب در زنان پس از یائسگی تشخیص داده می‌شود. این بیماری زمانی رخ می‌ دهد که سلول ‌های رحم به طور غیر طبیعی رشد کرده و تومور هایی را تشکیل می ‌دهند. در این مقاله، به بررسی جامع این بیماری، از جمله انواع، علل، علائم، تشخیص، درمان و روش ‌های پیشگیری می ‌پردازیم.

انواع سرطان رحم

سرطان رحم عمدتاً به دو نوع تقسیم می‌شود:

• سرطان آندومتر: شایع ‌ترین نوع سرطان رحم است و از سلول‌ های آندومتر (باطن رحم) نشأت می ‌گیرد.
• سارکوم رحمی: نوع نادر تر سرطان رحم است و از بافت ‌های عضلانی یا بافت همبند رحم شروع می‌ شود. اما معمولاً جدی ‌تر و با پیش ‌آگهی ضعیف ‌تر همراه است.

علائم سرطان رحم

علائم سرطان رحم ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و در مراحل اولیه بیماری ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد. با این حال، برخی از علائم شایع عبارتند از:

• خونریزی غیر طبیعی واژینال: این می ‌تواند شامل خونریزی بین قاعدگی، پس از یائسگی یا خونریزی شدیدتر و طولانی ‌تر از قاعدگی معمول باشد.
• ترشحات واژینال غیر طبیعی: ترشحات واژینال آبکی یا خونی که بوی بدی دارد.
• درد لگن: درد مداوم یا شدید در ناحیه لگن.
• کاهش وزن بدون دلیل: کاهش وزن قابل توجه بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت بدنی.
• احساس سیری زودرس یا مشکل در بلع: این علائم ممکن است در مراحل پیشرفته ‌تر بیماری رخ دهد.

علائم ظاهری سرطان رحم

سرطان رحم معمولاً علائم ظاهری مشخصی ندارد. علائم ظاهری بیشتر به دلیل عوارض بیماری مانند کم خونی (به دلیل خونریزی) یا درد لگن رخ می‌ دهند.

شایع ‌ترین علامت این سرطان، خونریزی غیر طبیعی واژینال است. این خونریزی ممکن است به صورت خونریزی بین دوره‌ های قاعدگی، خونریزی شدید تر از معمول در دوران قاعدگی، یا خونریزی پس از یائسگی ظاهر شود. دیگر علائم شامل درد لگن، درد در حین رابطه جنسی، و ترشحات غیر عادی واژینال است.

بیشتر بخوانید: عفونت ادراری (UTI) یکی از شایع ‌ترین عفونت ‌های باکتریایی است که سالانه میلیون ‌ها نفر را در سراسر جهان مبتلا می‌ کند. این عفونت می‌ تواند هر بخشی از دستگاه ادراری، از جمله کلیه ‌ها، حالب ‌ها، مثانه و مجرای ادرار را تحت تاثیر قرار دهد. بلاگ “علائم عفونت ادراری در مردان و زنان، پیشگیری و درمان” را مطالعه کنید تا با این بیماری بطور کامل آشنا شوید.

علائم سرطان رحم در زنان یائسه

در زنان یائسه، هر نوع خونریزی واژینال غیر طبیعی و تغییرات در ترشحات واژینال باید جدی گرفته شود و به عنوان یک علامت هشدار دهنده برای سرطان رحم در نظر گرفته شود.

این علائم ممکن است با تورم شکم، کاهش وزن بدون دلیل، و احساس سنگینی در ناحیه لگن همراه باشد. البته بسیاری از این علائم می ‌توانند ناشی از مشکلات دیگری هم باشند، بنابراین مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق ضروری است.

علت سرطان رحم

علت دقیق سرطان رحم در بسیاری از موارد ناشناخته است. با این حال، برخی از عوامل خطر شناخته شده عبارتند از:

• چاقی: اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش می ‌دهد.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا ممکن است با افزایش خطر سرطان رحم مرتبط باشد.
• دیابت: دیابت کنترل نشده می‌ تواند خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.
• استروژن درمانی: استفاده طولانی مدت از استروژن درمانی ممکن است خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.
• سابقه خانوادگی سرطان رحم: داشتن سابقه خانوادگی سرطان رحم خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می ‌دهد.

تشخیص سرطان رحم در خانه

تشخیص سرطان رحم در خانه امکان ‌پذیر نیست. برای تشخیص دقیق، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است آزمایش ‌های مختلفی مانند سونوگرافی، بیوپسی و آزمایش خون را برای تشخیص سرطان رحم تجویز کند.

تشخیص سرطان رحم

تشخیص سرطان رحم معمولاً شامل مراحل زیر است:

• معاینه لگن: پزشک با معاینه لگن به دنبال هرگونه توده یا ناهنجاری در رحم می ‌گردد.
• سونوگرافی: سونوگرافی از رحم برای بررسی اندازه و شکل رحم و هرگونه توده استفاده می‌شود.
• بیوپسی: در این روش، نمونه کوچکی از بافت رحم برداشته شده و برای بررسی وجود سلول‌ های سرطانی زیر میکروسکوپ مورد آزمایش قرار می ‌گیرد.

همچنین، در برخی موارد انجام MRI یا CT اسکن برای بررسی گستردگی بیماری و تعیین مرحله سرطان لازم است.

درمان سرطان رحم

درمان سرطان رحم به عوامل مختلفی از جمله نوع، مرحله و گسترش سرطان، سن بیمار و وضعیت کلی سلامتی او بستگی دارد. روش ‌های درمانی معمولاً ترکیبی از موارد زیر هستند:

• جراحی: شایع‌ ترین درمان برای سرطان رحم است و شامل برداشتن رحم (هیسترکتومی) و گاهی اوقات تخمدان ‌ها و لوله‌ های فالوپ است.
• شیمی ‌درمانی: استفاده از داروهای قوی برای کشتن سلول ‌های سرطانی.
• پرتو درمانی: استفاده از پرتو های پر انرژی برای کشتن سلول‌ های سرطانی.
• هورمون درمانی: استفاده از داروهایی برای مسدود کردن اثرات هورمون ‌های زنانه مانند استروژن.
• درمان هدف مند: استفاده از داروهایی که به طور خاص سلول ‌های سرطانی را هدف قرار می ‌دهند.

بیشتر بخوانید: ارگاسم یا ارضا جنسی رسیدن به احساس لذت جنسی شدید در طول فعالیت جنسی است که با رسیدن به آن قلب سریع تر می زند و تنفس نیز سنگین تر و سریع تر می شود. ارگاسم حس رهایی و اوج لذت جنسی می باشد که نوع آن در زنان و مردان متفاوت است. در بلاگ “ارگاسم یا ارضا جنسی در زنان و مردان چگونه است؟” به بررسی کامل آن پرداخته ایم.

پیشگیری از سرطان رحم

اگرچه نمی ‌توان از همه موارد سرطان رحم پیشگیری کرد، اما برخی از اقدامات می ‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند:

• حفظ وزن سالم: چاقی یکی از عوامل خطر مهم برای سرطان رحم است.
• فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم می‌ تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم کمک کند.
• رژیم غذایی سالم: مصرف میوه‌ ها، سبزیجات و غلات کامل می ‌تواند خطر ابتلا به سرطان رحم را کاهش دهد.
• کنترل قند خون: برای افراد مبتلا به دیابت، کنترل قند خون بسیار مهم است.
• مصرف داروهای هورمونی با احتیاط: استفاده طولانی مدت از استروژن درمانی ممکن است خطر ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد.

عوارض سرطان رحم و درمان آن

عوارض سرطان رحم و درمان آن به نوع درمان و مرحله بیماری بستگی دارد. برخی از عوارض رایج عبارتند از:

• خستگی: شیمی درمانی و پرتو درمانی می ‌توانند باعث خستگی شدید شوند.
• تهوع و استفراغ: شیمی درمانی می ‌تواند باعث تهوع و استفراغ شود.
• مشکلات ادراری: برخی از درمان ‌ها ممکن است باعث مشکلات ادراری شوند.
• یائسگی زودرس: جراحی برداشتن رحم باعث یائسگی زودرس می ‌شود.

آناتومی رحم

رحم یک اندام عضلانی توخالی در لگن زنان است که نقش مهمی در بارداری و زایمان دارد. در واقع، رحم، اندامی گلابی شکل و عضلانی در دستگاه تناسلی زنان است که در قسمت پایین شکم، بین مثانه و روده بزرگ قرار دارد.

رحم شامل دو بخش اصلی است: بدنه رحم که محل اصلی بارداری است و دهانه رحم که به واژن متصل می‌ شود. دیواره داخلی رحم به نام اندومتر، هر ماه در پاسخ به هورمون ‌ها تغییر می ‌کند و در صورت عدم بارداری، به عنوان خون قاعدگی دفع می ‌شود.

سرطان رحم چند مرحله دارد؟

سرطان رحم به چند مرحله تقسیم می ‌شود که نشان ‌دهنده گسترش بیماری است. مراحل سرطان رحم از I تا IV طبقه ‌بندی می ‌شوند. هرچه مرحله سرطان بالاتر باشد، بیماری پیشرفته ‌تر است.

در مرحله اول، سرطان محدود به رحم است. در مرحله دوم، سرطان به گردن رحم (دهانه رحم) گسترش یافته است. در مرحله سوم، سرطان به بافت ‌های اطراف رحم یا به غدد لنفاوی منطقه ‌ای گسترش یافته است. در مرحله چهارم، سرطان به سایر قسمت ‌های بدن مانند مثانه، رکتوم یا حتی ریه‌ ها متاستاز داده است. هرچه مرحله سرطان پیشرفته ‌تر باشد، درمان سخت ‌تر و پیش ‌آگهی ضعیف ‌تر است.

علائم سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم بیماری جداگانه ‌ای است و علائم متفاوتی دارد. برخی از علائم شایع سرطان دهانه رحم عبارتند از:

• خونریزی غیر طبیعی واژینال: خونریزی بین قاعدگی، پس از رابطه جنسی یا پس از یائسگی.
• ترشحات واژینال غیر طبیعی: ترشحات واژینال بدبو و آبکی.
• درد لگن: درد مداوم یا شدید در ناحیه لگن.

بیشتر بخوانید: در بلاگ “مردان تعیین کننده جنسیت جنین هستند یا زنان؟“، به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا مردان تعیین کننده جنسیت جنین هستند یا زنان، روش های مختلف تاثیرگذاری بر جنسیت جنین قبل از بارداری را معرفی می کنیم و تمامی روش های تعیین جنسیت قبل از زایمان را به طور کامل شرح می دهیم.

جراحی سرطان رحم

جراحی شایع‌ ترین درمان برای سرطان رحم است. نوع جراحی به مرحله سرطان و وضعیت بیمار بستگی دارد. جراحی برای درمان سرطان رحم معمولاً شامل هیسترکتومی (برداشتن رحم) است. این عمل ممکن است شامل برداشتن تخمدان ‌ها و لوله‌ های فالوپ نیز باشد.

در مراحل پیشرفته ‌تر، نیاز به جراحی گسترده‌ تری برای برداشتن غدد لنفاوی و بافت‌ های اطراف ممکن است وجود داشته باشد. هدف از جراحی برداشتن تومور و جلوگیری از گسترش سرطان به سایر قسمت‌ های بدن است.